Archief
Titel
4.JSF Inventaris van kaarten en tekeningen, afkomstig van J.W. Janssens, Gouverneur-Generaal aan de Kaap de Goede Hoop en in Nederlands Oost-Indië, 1802-1812
Auteur
R.M. Haubourdin, M. Bosschaart (bewerking)Versie
09-02-2024
Copyright
Nationaal Archief, Den Haag
1993, 2023 cc0Beschrijving van het archief
Naam archiefblok
J.W. Janssens - Kaarten en Tekeningen Janssens / Kaarten
Periodisering
oudste stuk - jongste stuk: 1802-1812
Archiefbloknummer
JSFOmvang
261 inventarisnummer(s);Taal van het archiefmateriaal
Het merendeel der stukken is in het. Een klein gedeelte is gesteld in talen als het, heten het.
Nederlands
Engels
Duits
Frans
Soort archiefmateriaal
Het archief bevat kaarten en tekeningen, gedrukt en in manuscriptArchiefdienst
Nationaal ArchiefLocatie
Den HaagArchiefvormers
Janssens, jhr. Jan Willem (1762-1838)
Samenvatting van de inhoud van het archief
Het kaartenarchief van J.W. Janssens bevat een belangrijke serie kaarten en tekeningen van het gebied rondom Kaap de Goede Hoop, veelal van militaire aard, uit het laatst van de Nederlands aanwezigheid aldaar. Daarnaast zijn er enkele kaarten van overzeese gebiedsdelen in Oost-Indië en Ceylon (Riouw, Malakka en Colombo) en een serie militaire kaarten en tekeningen van steden en fortificaties in Nederland en Europa.Archiefvorming
Geschiedenis van de archiefvormer
Voor de levensbeschrijving van generaal J.W. Janssens (1762-1838) wordt men verwezen naar het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, (dl 1 p. 1211).
De kaarten en tekeningen in deze lijst zijn vervaardigd en/of verzameld door Janssens uit hoofde van diens functies als gouverneur-generaal aan de Kaapkolonie 1802-1806 en in Nederlands-Indië 1810-1811 en als minister van Oorlog 1807-1809. J.W. Janssens (geboren 1762) maakte van 1774 tot 1796 een militaire carrière. In de Bataafse tijd bekleedde hij diverse bestuursfuncties onder het nieuwe bewind in Nederland. In 1802 werd hij benoemd tot gouverneur-generaal aan de Kaap de Goede Hoop, en werd belast met de defensie tegen de Engelsen. Een groot aantal kaarten heeft betrekking op de defensiewerken aan de Kaap in 1802-1806. Overigens kon Janssen zich hiervoor baseren op de defensiewerken ontworpen door de C.J. van
de Graaff, waarvan het kaartmateriaal eveneens bewaard is gebleven. ( Zie voor de collectie De Graaff: ARA Afd. Kaarten en tekeningen, mv. nr. TOPO 15.
II ) Na de capitulatie was Janssens van 1807 tot 1809 minister van Oorlog in het koninkrijk Holland onder Lodewijk Napoleon. In 1810 werd hij benoemd tot gouverneur- generaal van Nederlands Oost-Indië, en was in 1811 belast met de defensie van Java als opvolger van generaal Daendels tegen de Engelsen. Na de capitulatie verbleef Janssen een jaar in krijgsgevangensschap, om in 1812 de post van militair commandant te Groningen te bekleden in Franse dienst. Na 1814 werd Janssens onder koning Willem I belast met personeelszaken van defensie tot zijn eervol ontslag in 1815. In 1815 werd Janssens benoemd tot voorzitter van de commissie voor het ontwerpen van reglementen voor de Militaire Willemsorde.Geschiedenis van het archiefbeheer
De verwerving van het archief
Het archief is door schenking verworven.
De verzameling Janssens is in 1894 door H.G.D.L. Janssens, oud-wethouder te's-Gravenhage en zoon van J.W. Janssens, aan het ARA [nu Nationaal Archief]. Voor de levensbeschrijving van generaal J.W. Janssens (1762-1838).die zijn vervaardigd en of verzameld door J.W. Janssens (1762-1838) ( VROA 1894 48-62 ) Reeds in 1808 was door L. Alberti, aide-de-camp van minister Janssens een inventaris opgesteld van deze verzameling. In dit Register van de verzameling der getekende kaarten en plans uit 1808 werd de verzameling in drie rubrieken of hoofdstukken onderverdeeld, in kaarten betreffende de Kaapkolonie, Nederlands-Indië en Nederland. ( Zie inv. nr. JSF 164 ) Hoewel deze verzameling oorspronkelijk als een geheel in 1894 was opgenomen, is deze naderhand over twee verschillende aanwinstenbestanden verdeeld geraakt. De kaarten betreffende de Kaap de Goede Hoop en Nederlands-Indië zijn uit de aanwinsten gelicht en opgenomen in de zogenaamde Koloniale Aanwinsten (KOLA mv. nrs. 174-258; 159; 163-165) ( inv. nrs. JSF 1-84. ) De kaarten betreffende Nederland zijn als losse aanwinsten 1894 opgenomen geweest. (AANW 1894 24.111 c) ( inv. nrs. JSF 85-163. ) De herinventarisatie van de (losse) aanwinsten was tevens aanleiding om deze verzameling Janssens uit de verschillende aanwinstenbestanden te lichten en als eenheid te herstellen, zoals deze oorspronkelijk in 1894 bij schenking aan het ARA werd ontvangen.Inhoud en structuur van het archief
Verantwoording van de bewerking (2023/2024)
De toegang wordt in de periode november tot maart 2024 verder bewerkt ten behoeve van verdere digitalisering (nadere ontsluiting).
Bij de bewerking is getracht om de kwaliteit van de beschrijvingen van de aanvraagbare eenheden (inventarisnummers) te verbeteren, dit is gedaan door het materiaal een unieke beschrijving mee te geven en door bijvoorbeeld een hedendaagse (moderne) plaatsaanduiding mee te geven of door context te bieden wanneer kaarten bij elkaar horen of een duiding van het taalgebruik. Het laatste is slechts deels toegepast en blijft foutgevoelig en tevens subjectief.
Naast de inhoud van de inhoud is er ook gekeken of er tussen het materiaal verbanden te herkennen zijn. Wanneer er een duidelijk verband is tussen de kaarten, tekeningen of archiefstukken is in die gevallen een verzamelbeschrijving gebruikt om dit weer te geven.
Daarnaast is er gekeken of de depotsituatie (logistiek) overeenkwam met de toegang, daarbij is gekeken naar ontbrekendheid en de stukken die als vervallen zijn weergegeven in de toegang, middels (---) te herkennen in de toegang.
Bij deze toegang viel op dat er veelvuldig meerdere kaarten, tekeningen of ander materiaal onder één inventarisnummer geplaatst werd. Bij digitalisering gaat dit problemen opleveren en daarom is ervoor gekozen om deze situatie te herstellen. Concreet: door bij meerdere bladen onder één inv.nr. deze uniek te gaan nummeren en een eigen beschrijving mee te geven.
Max Bosschaart, 2024
Ordening van het archief (2023/2024)
De ordening die al bestond sinds de bewerking van dit archief in 1993 (net voor de opheffing van de Kaarten & Tekeningenafdeling) is grotendeels gehandhaafd. De ordening in hoofdrubrieken is gebaseerd op inv.nr 164 (register) waarin deze ordening gebruikt wordt.
Tijdens de bewerking is er gekozen om de bestaande rubrieken nader uit te breiden of aan te passen en om de kaarten en tekeningen - waar mogelijk - onder te verdelen op geografische regio en plaats. Voor deze bewerking is gekozen om de voorheen vrij 'platte' toegang iets meer gelaagdheid te geven, zodat een raadpleger beter kan inschatten waar mogelijk interessant materiaal zit. Daarbij is ook meteen gekeken hoe we de vindbaarheid van het archiefmateriaal kunnen vergroten.
Max Bosschaart, 2024
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
- Creëer een account of log in.
- Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
- Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, J.W. Janssens - Kaarten en Tekeningen, nummer toegang 4.JSF, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Janssens / Kaarten, 4.JSF, inv.nr. ...
Verwant materiaal
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
2.21.092 Inventaris van het archief van de familie Janssens, 1700-1905
Bijlagen
Concordanties
KOLA - JSF
KOLA |
JSF |
258 |
1 |
217 |
2 |
216 |
3 |
215 |
4 |
214 |
5 |
213 |
6 |
212 |
7 |
211 |
8 |
210 |
9 |
209 |
10 |
208 |
11 |
207 |
12 |
206 |
13 |
205 |
14 |
203 |
15 |
204 |
16 |
202 |
17 |
174 |
18 |
201 |
19 |
--- |
20 |
196-197 |
21 |
195 |
22 |
191-194 |
23 |
--- |
24 |
190 |
25 |
189 |
26 |
188 |
27 |
187 |
28 |
186 |
29 |
185 |
30 |
184 |
31 |
183 |
32 |
182 |
33 |
181 |
34 |
180 |
35 |
179 |
36 |
178 |
37 |
177 |
38 |
176 |
39 |
175 |
40 |
198 |
41 |
199 |
42 |
218 |
43 |
200 |
44 |
219 |
45 |
232 |
46 |
231 |
47 |
230 |
48 |
229 |
49 |
220 |
50 |
221 |
51 |
222 |
52 |
223 |
53 |
224 |
54 |
225 |
55 |
226 |
56 |
227 |
57 |
228 |
58 |
257 |
59 |
256 |
60 |
255 |
61 |
254 |
62 |
--- |
63 |
253 |
64 |
252 |
65 |
251 |
66 |
246-250 |
67 |
245 |
68 |
244 |
69 |
243 |
70 |
241 |
71 |
240 |
72 |
236 |
73 |
239 |
74 |
238 |
75 |
237 |
76 |
233 |
77 |
234 |
78 |
--- |
79 |
235 |
80 |
165 |
81 |
164 |
82 |
159 |
83 |
163 |
84 |
VROA 1894 IIIc - Nieuw
VROA 1894 IIIc |
Nieuw |
1 |
85 |
2 |
86 |
3 |
87 |
4 |
88 |
5 |
89 |
6 |
90 |
7 |
91 |
8 |
92 |
9 |
93 |
10 |
94 |
11 |
95 |
12 |
96 |
13 |
97 |
14 |
98 |
15 |
99 |
16 |
100 |
17 |
101 |
18 |
102 |
19 |
103 |
20 |
104 |
21 |
105 |
22 |
106 |
23 |
107 |
24 |
108 |
25 |
109 |
26 |
110 |
27 |
111 |
28 |
112 |
29 |
113 |
30 |
114 |
31 |
115 |
32 |
116 |
33 |
117 |
34 |
118 |
35 |
119 |
36 |
120 |
37 |
121 |
38 |
122 |
39 |
123 |
40 |
124 |
41 |
125A, 125B |
42 |
126 |
43 |
127 |
44 |
128 |
45 |
129 |
46 |
130 |
47 |
131 |
48 |
132 |
49 |
133 |
50 |
134 |
51 |
135 |
52 |
136 |
53 |
137 |
54 |
138 |
55 |
139 |
56 |
140 |
57 |
141 |
58 |
142 |
59 |
143 |
60 |
144 |
61 |
145 |
62 |
146 |
63 |
147 |
64 |
148 |
65 |
149 |
1894 d 1 |
150 |
1894 d 2 |
151 |
1894 d 3 |
152 |
1894 d 4 |
153 |
1894 d 5 |
154 |
1894 d 6 |
155 |
1894 d 7 |
156 |
1894 d 8 |
157 |
1894 d 9 |
158 |
1894 d 10 |
159 |
1894 d 11 |
160 |
1894 d 12 |
161 |
1894 d 13 |
162 |
1894 d 14 |
163 |
KOLAJSFVROA 1894 IIIcNieuw