Back

Hof van Holland: Remissies en pardonnen, Datum beschikking: 1546-09-01

Datum beschikking 1546-09-01
Datum interinement 10-04-1547
Soort gratie remissie met rappel van ban
Gratie Brussel
Gratieverlener Karel V
Dader(s) Pieter Reyersz.
Woonplaats dader(s) Purmerland
Slachtoffer(s) Jan Pietersz (van Purmerland)
Soort delict feit en doodslag (manslacht)
Delict Purmerland
Jurisdictie delict Purmerend (kasteleinschap)
Gedagvaarde officier kastelein van Purmerend
Dader gevangen bij gratieverzoek? Nee
Amende civiel 125 kar.g
Advies gevraagd aan schout en schepenen van Purmerland
Toedracht en bijzonderheden lokaal vooronderzoek Vier documenten iNeengenaaid met een steek, waarschijnlijk tezamen in een klein pakketje gevouwen geweest Geeft in alder ootmoedicheyt te kennen uwe onderdanige dienaar Peter Reyersz. geboren in Purmerland uwer genade [onser] graafschappe van Holland oud 53 zonder ooit [die nooit] bij enigen officier van eenighe delicten of mesusen ofte foirfaicten geachterhaalt, getrocelleert [?] of fgediffameert geweest te zijn [is] noch oic oyt voorvechter oft kyver geacht geweest te hebben [?] [Inhoudende hoe dat] dus is gebeurd op St. Servaasdag {13-05-1546} lestleden datte [de] suppl. gezeten heeft ten huyse van Jan Pauwelsz. stuurman wonende binnen Purmerlandt [voirsz], aldaer de grave van Egmond halsheer is ende waren aldaer vergadert [waren] de gemene reders van de buysscip twelck de voorn. Jan Pauwelsz. voerde omme zijn rekenschap te doene daer onder andere personen mede was de suppl. ende voorn. Jan Pietersz. (oick) van Purmerlant drinckende alder tsamen in de vergaderinghe een kanne biers en aldus vrolijk wezende met meer gezelschap. [Soo es onder andere gebeurt dat] ene Dirk Fransz. up des suppliants been zittende oft op zijn knye mit hem {tsamen} kallende. Zoo is gecomen de voorn. Jan Pietersz. van Purmerlandt hebbende een kanne biers in zijn hand ende heeft den suppliant zonder woord of wederwoord zulcx op zijn hoofd geslagen dat het bier daer inne zijnde over alle zijne clederen gevlogen is ende oick meer over Dirk Fransz. voorsz. clederen. Ende alzoe de voorn. Jan Pietersz thoonde ofte poochde wederomme andermael te slaen, zo is de suppl. vergrammende ende gestoort geworden ende heeft omme hem te verweeren zijn brootmes getoogen ende den voorn. Jan Pietersz daer mede gequetst in zijn buyck van welcker quetzure de zelffder Jan Pietersz. omtrent een etmaal daer naer dezer werelt overleden is ende worde tvoorsz. gezelschap daarmede in droevigheid gescheiden. Welcken dootslach den suppl. uit grond zijne hart.. leedt is. Niettemin heeft [ende hoewel] de voorsz. Jan Pietersz. nedergeslagen noch in levende lijfve zijnde den suppl. tvoorsz. delict ende misval vergheven heeft [nochtans vresende rigeur van justitie heeft hem geabsenteert etc. formule{ uit onse voorsz. lande en graefschape van hollant alwaer hij niet vrijelick en zoude durven wederkeren hanteren noch converseren tsijnder geheelde bederffenisse alsoe hij segt tenzij dat onze gracie ende genade hem hierop ierst verleent weere met oick onze brieven van remissie daartoe dienende omme dewelcke hij ons zeer oetmoedelick gebeden heeft]. Maar en darff effenwel de suppl. door tvoorsz. misval uwer genaden landen int openbaer nyet gebruicken bijzonder alzo hij openbaerlick uuyt voorsz. delict ballinck slants geleyt zonder eerst ende allvooren van uwergenaden Ma.t geimpetreert te hebben uwer genaden brieven van remissie van de voors. dootslach de welcke remissie de suppliant ootmoedelick verzoeckende is door de bitter passie ons lieffs heren jhesu christi hem verleent te worden mitter clausule van rappel van ban ende voorts met interinement voor uwer genaden stadhouder onser raedt presiderende ende andere in hollant residerende waarom hij nu ootmoedig vraagt. Kenmerken: dubbele folio, waar de andere (2) copieen en de gezegelde certificatie misschien tussen gevouwen hebben gezetenadviesaanvraag van de GR aan schout en schepenen van Purmerland op 17-08-1546IIcertificatie van schout en schepenen in Purmerlant (12-6-1546)Pieter Dirksz. schout in Purmerland, Pieter Jacobsz., Jacob Pietersz. en Cornelis Jacobsz. schepenen in den selven dorpe doen kond ende kennisse dat op heden datum van deze certificatie voor ons gekomen ende gecompareerd zijn deze nae geschrevene goede mannen rechtelick daartoe verdaagd wesende tot versouck van Cornelis Pietersz.: Frans Dirksz., meester Ian Burchman Iansz., Jan Moensz., Cornelis Pietersz., Moen Fransz. ende Dirk Fransz. ende certificerende deze voorsz. deposanten bij den gestaefden eede die zij dAartoe deden van eene Neerslach die daer gesciet is in Purmerland tusschen een genaemt Pieter Reijersz ende een genaemt Jan Pietersz. saliger memorien en deze voorsz. deposanten elcx bijsonder aldus gedeposeert ten eersten Frans Dirksz. oud omtrent 64 jaar heeft gezien hoe dat Jan Pietersz. saliger memorien Pieter Reijersz geslegen heeft mit een kanne biers op zijn hoofd al zoe dat dat bier uit die kanne gevlogen is een ygelick die daar bij zaten op hoer klederen en op hoer aensichten. Ten anderen meester Iam oud omtrent 40 jaar, Burchman Iansz. oud omtrent 36, Jan Moensz. oud omtrent 26 jaar, Moen Fransz. oud omtrent 32 jaar en Cornelis Pietersz. oud omtrent 30 jaar, hebben gezien hoe dat Jan Pietersz. voornoot geslegen heeft met een kanne biers alzoe dat dat bier tegen die want angevlogen is en een ijgelick op zijn cleijdere. Die daar bij zaten Dirk Fransz. oud omtrent 28 jaar sittende op Pieter Reijersz voorsz. zijn scoet doen dit gesciede ende deze voorsz. deposanten dit bekennende soe heeft Dirk Fransz. gezien hoe dat Jan Pietersz. saliger memorien gecomen is mit een kanne mit biers zonder een woort bruickende heeft Pieter Reijersz. voorsz. geslegen met die kanne met biers op zijn hooft al soe dat dat bier over al zijn cleydere gevlogen is ende die daar bij zaten en Jan Pietersz. voorsz dier tijd ongekwetst wezende van Pieter Reijersz. Zo moet mijn god helpe ende alle zijn heiligen in kennis des waerheijts zoe hebben wij schepenen voorsz. gebeden Pieter Dirksz. onze schout dat hij deze certificacij over ons wilde bezegelen want wij selver geen zegel en gebruicken ende ick Pieter Dirksz. schout vernoot.. doer bede der schepenen hebbe deze certificacij bezegelt mit mijne zegel hier beneden op sparinde(?) sbrijfs gedrukt int jaar ons heren vijftienhondert ende zes ende veertich den twalefsten dag in junio (12-6-1546)nog een deel van (bruin-groene) zegeltweemaal in de lengte en daarna nog onduidelijk tot klein pakketje gevouwen geweest, rechtonder een hoekje van 3 bij 3 cm eruitgekniptIII Erboven staat copie (eronder: gecollatioNeerd)Wij burg. en schepenen en rade der stede van hoorn doen condt ende certificeren mitten waerheyt dat huyden date van dezen voor ons gekomen is Dirk Fransz. van Purmerlandt oud wezende omtrent 28 jaren rechtelicken gearresteert ende verdaacht zijnde ome der waerheyt getuygenisse te geven ten versoucke van Pieter Reyersz. oick van Purmerland. Ende heeft bij zijn gestaefen eede geaffirmeert ende getuigt hoe op Sinte Servaasdach ll. hij getuige gezeten es gewest ten huyse van Jan Pouwelsz. stuurman binnen Purmerland alwaer vergadert waren die gemene reders van de buysschip die J.P.voorsz. voerde omme zijn rekenschap te doen, daer o.a. ook geweest is de voorn. P.R. en eenen Jan Pietersz. van Purmerland, zaliger memorie drinkende alzo in deze vergaderinge een kanne biers en aldus in vrolijkheid wezende ende hij getuige zittende op de knye van de voorn. P.R. ende callende met hem zo is de voorn J.Pietersz aangekomen hebbende een kan met bier in zijn hand en heeft de voorn. P.R. zonder woord of wederwoord met de kanne op zijn hoofd geslagen also dat het bier over al zijn clederen gevlogen is en over de kleren van hem getuige, waarvan hem getuige zeer verwonderde en mits J.P. toonde of poogde weer te slaan zo is P.R. vergramd geworden en om zich te verweren zijn brootmes getogen en hem in zijn buik gekwetst, waarna hij een etmaal later overleden is ende wordde dat gezelschap daarmede in droevigheid gescheiden. alle dinck sonder argelist soe waerlick mocht hem getuige god helpen ende zijn heiligen des toorkonde hebben wij het zegel ten stucken des voorsz. stede van Hoorn beneden gedrukt 12-7-1546. ende getekent PurmerIn een ander handschrift eronder: GecollacioNeert jegens 't originael met een groen opgedrukt zegel ende acoord bij mij (handtekening)IV copie (eronder: gecollatioNeerd)Wij burg. en schepenen en rade der stede van hoorn doen condt ende certificeren mitten waerheyt dat huyden date van dezen voor ons in persoon gekomen is Frans Dirksz. van Purmerland oudt omtrent 63 jaar rechtelicken gearresteert ende verdaacht zijnde ome der waerheyt getuygenisse te geven ten versoucke van Pieter Reyersz. oick van Purmerland. Ende heeft bij zijn gestaefen eede geaffirmeert ende getuigt hoe op Sinte Servaasdach ll. hij getuige gezeten es gewest ten huyse van Jan Pouwelsz. stuurman binnen Purmerland alwaer vergadert waren die gemeen reders van de buisschap die J.P.voorsz. voerde omme te anhoren zijn rekenscap van den scip ende dat onder andere personen daermede geweest es die voorn. Pieter Reyersz. ende wijlen Jan Pietersz van Purmerlandt, zaliger memorie makende alzoe in deze vergaderinghe goede chier als dat gewoonlick is ende wesende aldus in goede vrolicheit so heeft hij getuige gesien dat die voorn. Jan Pietersz met een kanne de voorn. Pieter Reyersz. op zijn hooft geslagen heeft alsoe dat er bier overal vloog. En hij getuige zulks ziende dachte hoe zulks toegaan mochte want hij en hadde noyt gehoord enige woorden van k..ange tussen Pieter Reyersz. ende J.P. voorn. Ende so hij niet bemerken ofte coste zien dat P. R. bloede aan zijn hoofd so bleef hij getuige zitten ende sach dat J.P. voorsz. bleef staan noch voorde voorsz. P.R. nadat hij hem alzoe mette kanne geslaghen hadde ende wandt dezelve J.P. stonde met zijn rugge nae hem getuige soe heeft hij niet konnen zien hoe dat die steeck gegaen mach hebben of hoe het voorsz. gesciet mach wesen ende als die spreeck opginck dat Jan Pietersz. voorsz gekwetst was, soe is het gezelschap terstond gescheiden alle dinck sonder argelist uit elkaar gegaan soe waerlick mocht hem getuige god helpen ende zijn heiligen des toorkonde hebben wij het zegel ten stucken des voorsz. stede hier beneden gedrukt p ten 13-7-1546 getekend Purmer.in een ander handschrift: gecollacioNeert enz. in achten gevouwen geweestIVHet rekest is geschreven in een ongeoefend handschrift met scheef aflopende regels, met woorden als: nooit 'getrocelleert off gediffameert' geweest, 'kallende'.
Vindplaats beschikking extern AdN, B 1757, 165v, ARB, Rekenkamer, inv. nr. 49570, z.f.