Back to search results

1.02.14 Inventaris van het archief van de Legatie in Frankrijk, 1747-1810

Enter a search query
PreviousNext

Archief

Titel

1.02.14
Inventaris van het archief van de Legatie in Frankrijk, 1747-1810

Auteur

Th.H.P.M. Thomassen, J.C.M. Pennings, M. Zaaijer

Versie

01-05-2021

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1994 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Legatie Frankrijk
Legatie Frankrijk, 1747-1810

Periodisering

archiefvorming: 1747-1810
oudste stuk - jongste stuk: 1747-1810

Archiefbloknummer

1297

Omvang

; 798 inventarisnummer(s) 14,68 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het. Een klein gedeelte is gesteld in het.
Nederlands
Frans

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Legatie Frankrijk

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief van de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordiging bevat stukken betreffende de correspondentie met de Staten-Generaal in Den Haag en verschillende Franse ministers in Parijs. Tevens zijn er stukken betreffende de conferentie van St.-Malo, stukken betreffende de reclamering van ingebrachte schepen en goederen, stukken betreffende verongelukte, verbeurd verklaarde en gekaapte schepen en van particuliere schuldverordeningen en nalatenschappen.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
De ambassade in Frankrijk is een van de oudste vaste vertegenwoordigingen van de Republiek in het buitenland. De gezant had tot 1609 de rang van agent of commissaris en vanaf 1609 de rang van ambassadeur. Met uitzondering van de jaren 1792 1795 was de Republiek onafgebroken aan het Franse hof vertegenwoordigd.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Twee eeuwen diplomatieke activiteit vóór de inlijving van het Koninkrijk Holland bij Frankrijk heeft een bonte verscheidenheid aan archieven opgeleverd. Van die archieven zijn er in de loop van de negentiende eeuw heel wat op het Rijksarchief terechtgekomen: het hier beschreven legatiearchief, dat in 1854 door het ministerie van Buitenlandse Zaken aan het Rijksarchief werd overgedragen, het in de achttiende eeuw ter griffie geseponeerde archief van Van Heemskerck, dat ook stukken van diens ambassade naar Frankrijk bevat, de bij de Staten Generaal ingeleverde gezantschapsverbalen en de door het Rijksarchief op verschillende tijdstippen verworven bestanddelen van de particuliere archieven van Van Aerssen, Van Boetzelaer, De Groot en Van Hoey. Al deze archieven en archiefbestanddelen werden in één collectie samengebracht.
De verwerving van het archief
Het archief is bij Koninklijk Besluit of ministeriële beschikking overgebracht.

Inhoud en structuur van het archief

Inhoud
Het legatiearchief Frankrijk bestaat uit het gezantschapsarchief van Mathijs Lestevenon van Berkenrode, ordinaris ambassadeur (1750-1792), de daarin gedeponeerde archieven van de gezanten Cornelis van Deurse, Thomas Isaac de Larrey en Dirk van Marselis uit de periode 1747-1755, en het gezantschapsarchief uit de periode 1795-1810. Het legatiearchief Frankrijk is niet alleen groot, maar ook belangrijk voor het historisch onderzoek. De stukken van Van Deurse c.s. zijn tezamen slechts gering van omvang maar geven belangwekkende informatie over de Nederlandse diplomatie kort vóór en enkele jaren na de vrede van Aken. Het archief van Lestevenon is tamelijk compleet. Opvallend en voor het historisch onderzoek zeer belangwekkend is de grote hoeveelheid bewaard gebleven dossiers over handel en scheepvaart. Interessant is voorts de curieuze collectie handschriften over de Franse handel en politiek in de tweede helft van de achttiende eeuw die in het archief van Lestevenon wordt aangetroffen. Het belang van het eveneens vrij complete gedeelte van het archief na 1795 is vooral gelegen in het bijzondere belang voor de Bataafse Republiek en het Koninkrijk Holland in die periode van de diplomatieke betrekkingen met Frankrijk.
Verantwoording van de bewerking
Het archief heeft een omvang van 15 m. De laatste inventarisatie was in de eerste plaats gericht op de reconstructie van het eigenlijke legatiearchief, zoals dat in 1854 door Buitenlandse Zaken was overgedragen. Nadat de geëxhibeerde verbalen al rond 1960 teruggebracht waren naar het archief van de Staten Generaal, bracht Thomassen vanaf 1983 de andere bestanden die aan het legatiearchief waren toegevoegd naar hun plaats van herkomst terug: de stukken afkomstig van Van Heemskerck naar het archief Van Heemskerck (1983), de verbalen van Francois Van Aerssen met bijbehorende stukken naar het archief Van Aerssen supplement (1984) en de stukken afkomstig van de gezanten Van Boetzelaer, De Groot en Van Hoey naar het zogenaamde Legatiearchief diversen (1987). In 1987 en 1988 inventariseerde hij de stukken afkomstig van de gezanten Van Deurse, De Larrey en Van Marselis, die samen één bij Lestevenon gedeponeerd geheel bleken te vormen, voegde hij de afgedwaalde kopieresoluties van de Staten Generaal in en voltooide hij samen met Zaaijer de inventaris van het archief van Lestevenon. Het archief uit de periode vanaf 1795 werd vanaf 1988 door Pennings en Zaaijer bewerkt. De inventaris over deze periode wijkt in dit opzicht van de rest van de inventaris af, dat de dossiers over politieke zaken, militaire zaken en de belangen van particulieren niet zijn verdeeld over de opeenvolgende gezanten, omdat hiervoor geen goede archivistische gronden konden worden gevonden. Bij de afwerking van de inventaris werd tenslotte nog gebruik gemaakt van de archivistische ondersteuning van Schreuder.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Legatie Frankrijk, nummer toegang 1.02.14, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Legatie Frankrijk, 1747-1810, 1.02.14, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Inventories