Back to search results

1.01.51 Inventaris van de kopieresoluties van de Staten-Generaal (zgn. collectie Tweede Kamer), 1582-1796

De zgn. collectie Tweede Kamer bevat een aantal reeksen van kopieregisters van de ordinaris en secrete (gewone en geheime) resoluties van de Staten-Generaal over de periode 1582-1796.
Enter a search query
PreviousNext

Archief

Titel

1.01.51
Inventaris van de kopieresoluties van de Staten-Generaal (zgn. collectie Tweede Kamer), 1582-1796

Auteur

Th.H.P.M. Thomassen

Versie

01-05-2021

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1982 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Staten-Generaal, collectie Tweede Kamer
Staten-Generaal / CTK

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1582-1796

Archiefbloknummer

1277

Omvang

; 295 inventarisnummer(s) 37,00 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Staten-Generaal Staten van Holland Raad van State

Samenvatting van de inhoud van het archief

De zgn. collectie Tweede Kamer bevat een aantal reeksen van kopieregisters van de ordinaris en secrete (gewone en geheime) resoluties van de Staten-Generaal over de periode 1582-1796.

Archiefvorming

Geschiedenis van het archiefbeheer
Kopieresoluties in het Rijksarchief.
In zijn inventaris van de archieven van de Staten-Generaal van 1822 en 1823 maakt rijksarchivaris Van Wijn melding van een aantal series geschreven en gedrukte resoluties van dit college. Over de ordinaris resoluties merkte hij op, dat daarvan, naast de series minuten, eerste minuten, geresumeerde minuten, kopieën en gedrukte resoluties, "mede nog twee geschreven en drie gedrukte stellen, schoon niet compleet, bij het Archief aanwezig" waren. Bij de secrete resoluties tekende hij aan, dat daarvan "vele dubbelden gevonden worden, en wel van verscheiden jaren twee a drie stuks" ( Arch. Binn. Zaken, Afd. O.K. & W., 1815-1848, inv. nr. 4229, 3 maart 1825 F 18, pp. 3 en 4. ) .
Bovendien bevonden zich destijds op het Rijksarchief een groot aantal door Van Wijn niet vermelde resolutieboeken, die geen afgeronde serie (meer) vormden: "dubbelden", "extracten" enz. en minstens vijf series gedrukte resoluties van de Staten van Holland.
Uit al deze dubbelen zijn herhaaldelijk in de loop van de vorige eeuw, maar ook nog in 1963 exemplaren aan andere instellingen overgedragen, veelal ter opvulling van hiaten in series die daar al aanwezig waren.
In het begin van deze eeuw werd het verspreid aangetroffen restant met andere stukken die vnl. uit de archieven van de Staten-Generaal afkomstig waren, ondergebracht in een collectie "Staten-Generaal dubbelen". Deze omvatte 1086 nummers, waarvan, na de herinventarisatie door Japikse van de archieven van de Staten-Generaal en de legatiearchieven, de herinventarisatie door Meilink van de archieven van de VOC en de laatste overdracht in 1963 aan het Instituut voor Moderne Geschiedenis van de Katholieke Universiteit in Nijmegen ( De hierbij overgedragen bescheiden bevinden zich momenteel op het Gemeentearchief van Nijmegen. Zie Correspondentie Eerste Afdeling, 1969 nov. 10, C 325. ) , 302 volgnummers en 3 niet van een volgnummer voorziene registers overbleven.
De op collectievorming gerichte ordening van de archieven in de vorige eeuw en het bij verschillende overdrachten gevoerde beleid hebben het bijzonder moeilijk gemaakt een goed beeld te krijgen van het oorspronkelijke verband van de her en der verspreide registers, die niet alleen uit de archieven van de Staten-Generaal en de Staten van Holland, maar ook uit archieven van andere Colleges van Staat, zoals de Raad van State en de Generaliteitsrekenkamer afkomstig zijn.
De collectie "Tweede Kamer".
Op 22 februari 1982 werden van de bibliotheek van de Tweede Kamer de verzamelingen resolutieregisters terugontvangen die vermoedelijk alle in de jaren '50 van de vorige eeuw door het Rijksarchief waren overgedragen. Twee van die overdrachten worden door Fruin in de Gestie vermeld. In 1854 werd de bibliotheek verrijkt met "een exemplaar van de besluiten van de wetgevende vergadering sedert 1796 tot september 1801, van de gedrukte notulen van het Staatsbewind en der Staatsbesluiten van 1801 tot 1806 en van den index daarop" ( R. Fruin, De gestie van dr R.C. Bakhuizen van den Brink als archivaris des Rijks 1854-1865, hoofdzakelijk uit zijne ambtelijke correspondentie toegelicht, 's-Gravenhage 1926, 39. ) . In 1856 volgde "een volledig stel van de resolutiën der Staten-Generaal, deels geschreven, deels gedrukt, over de jaren 1582-1797" ( R. Fruin, De gestie van dr R.C. Bakhuizen van den Brink als archivaris des Rijks 1854-1865, hoofdzakelijk uit zijne ambtelijke correspondentie toegelicht, 's-Gravenhage 1926, 87. ) .
De terugontvangen registers zijn, kennelijk door de griffie van de Tweede Kamer, voorzien van een doorlopende nummering is blauw potlood van nr. 1 tot en met nr. 773, waarvan de nummers l, 4, 191 en 319 ontbreken. De collectie bestaat uit geschreven en gedrukte ordinaris en secrete resoluties van de Staten-Generaal, extracten van secrete resoluties en kopieën van secrete brieven van de Staten-Generaal, gedrukte ordinaris en secrete resoluties van de Staten van Holland met de bijbehorende indices en gedrukte resoluties van bestuursorganen uit de Bataafse tijd met bijbehorende indices.
De kopie-registers van ordinaris resoluties van de Staten-Generaal
Deze verzameling omvat alle jaren uit de periode 1582-1701, met uit-zondering van 1582, 1583, 1617 aug.-dec., 1625 en 1658 mei-aug..
Het bijbehorende register over laatstgenoemde periode is kennelijk op het Rijksarchief achtergebleven en bevindt zich in Collectie Staten-Generaal dubbelen onder volgnummer 31. Geschreven registers over de perioden 1688 jan.-juni, 1690, 1693 jan.-juni, 1697 en 1698 waren kennelijk niet voorhanden. De hierdoor ontstane hiaten zijn met gedrukte registers opgevuld.
De verzameling bestaat uit delen van verschillende herkomst. Hierop wijst in de eerste plaats een nummering in zwart potlood, die kennelijk nog voor de overdracht aan de Tweede Kamer op de banden is aangebracht. Zes groepen zijn te onderscheiden:
  1. Het register over 1615, genummerd 3803.
  2. Het register over 1651 (Grote Vergadering), genummerd 3895.
  3. De registers over de jaren 1584-1614, 1616-1627, 1636-1640, 1643-1645, 1650-1651 en 1653-1654. Zij hebben oorspronkelijk waar-schijnlijk een doorlopende serie gevormd, die de nummers 9097-9162 omvatte. Het aantal nummers tussen 1640 (9143) en 1650 (9157) kan niet helemaal worden verklaard.
  4. A: De registers over de jaren 1628-1635, 1641, 1642, 1646-1649 en 1652. Zij hebben oorspronkelijk waarschijnlijk een doorlopende serie gevormd die de nummers 9179-9193 omvatte. Ze zijn voorzien (geweest) van een plakkertje met het opschrift "Staten-Generaal", gevolgd door een nummer. Hiervan zijn nog te onderscheiden de nummers 5-7 (1628-1630) en 9-12 (1632-1635).
    B: De registers over de jaren 1655-1671 en 1673-1684. Zij hebben waarschijnlijk een doorlopende serie gevormd, met de nummers 9203-9245.
  5. De registers over de jaren 1672, 1685-1687, 1688 juli-1689, 1691, 1692 en 1693 juli-1701. Op de registers van 1672 zijn geen potlood-nummers te onderscheiden; de overige zijn doorlopend (zij het niet per deel) genummerd 3854-3868. Bovendien zijn ze voorzien van het opschrift "D" (1672) of "dubbelt" (overige jaren).
  6. De gedrukte resoluties over de jaren 1688, 1690, 1693, 1697 en 1698. Deze zijn niet met zwart potlood genummerd. De uitvoering van de banden verschilt van de hierna aparte serie beschreven gedrukte resoluties.
De nummers in zwart potlood, die we ook aantreffen op een deel van de andere hieronder beschreven registers en op registers in de archieven van de Staten-Generaal en Collectie Staten-Generaal dubbelen, houden ongetwijfeld verband met de ordening op het Rijksarchief vóór de overdracht aan de Tweede Kamer. Zij kunnen een indicatie zijn van hun herkomst, al lijkt enige skepsis op zijn plaats: de registers over de jaren 1627 en 1628 (resp. behorende tot groep 3 en groep 4) vertonen bijvoorbeeld opvallende vormovereenkomsten. Toch kunnen over de herkomst een paar konklusies worden getrokken.
Groep 5 heeft zonder enige twijfel behoord tot de series dubbelen in het archief van de Staten-Generaal, die van een aansluitende potloodnummering zijn voorzien ( Arch. St.-Gen. inv. nrs. 3095-3242 en 3869-3903. Zie mijn nota hierover. ) . Andere registers zijn vermoedelijk afkomstig uit het archief van de Staten van Holland.
In de plaatsingsnummers 107, 108, 110, 111 en 113-117 heeft De Zwaan in 1833 aangetekend: "Behoort tot het stel dubbelen, waarschijnlijk afkomstig van Holland, thans geplaatst boven de middelpoort van het Binnenhof". De plaatsingsnummers 92-94 bevatten vergelijkbare aantekeningen. Als het vermoeden van De Zwaan juist is, hebben op zijn minst de registers over de jaren 1655-1668, die gezien hun uiterlijke kenmerken tot dezelfde serie behoren, van het Archief van de Staten van Holland deel uitgemaakt, mogelijk zelfs groep 4 in zijn geheel. Overigens is over de herkomst vooralsnog weinig te zeggen, al zou men de plaatsingsnummers 2, 3, 5, 6, 10 en 11 op grond van de inhoudstafels met een beetje goede wil in verband kunnen brengen met de Raad van State.
De gedrukte registers van ordinaris resoluties en de kopie-registers van secrete resoluties van de Staten-Generaal.
De onder de nrs. 193-280 beschreven gedrukte resoluties behoren kennelijk tot dezelfde serie. Met uitzondering van het eerste deel dragen ze gelijkvormige rugschriften. Veel delen zijn gemerkt met een "O" al dan niet vergezeld van een nummer in zwart potlood. De nummering loopt van 163 (1706) tot en met 202 (1796) en is vergelijkbaar met die van volgnr. 12 in Collectie Staten-Generaal dubbelen (O 153).
De kopie-registers van secrete resoluties zijn gezien de handschriften in de 18e eeuw vervaardigd. Blijkens vormovereenkomsten en de doorlopende potloodnummering (2089-2119) hebben ze deel uitgemaakt van één serie met uitzondering van de registers van 1716. Deze zijn in een afwijkende hand geschreven en afwijkend genummerd (7532?). In de registers van 1715 en 1717 heeft De Zwaan in 1855 aangetekend: "Het jaar 1716 niet hierbij present".
Over de herkomst van zowel de gedrukte ordinaris als de secrete kopie-resoluties zijn geen aanwijzingen gevonden.
Overige secrete resoluties en secrete brieven.
Blijkens de aanwezigheid van twee originele ingekomen brieven resp. van Bose de la Calmette en De Vauguignon is plaatsingsnummer 416IV in dit pak afkomstig uit de archieven van de Staten-Generaal. Dit geldt ook voor de nummers 418a-418c. Ze zijn in dorso gemerkt door de griffier en horen bij de volgnummers 28-30 in Collectie Staten-Generaal dubbelen ( Over de overgeschreven minuten van secrete resoluties zie Th. van Riemsdijk, De griffie van Hare Hoog Mogenden, bijdrage tot de kennis van het archief van de Staten-Generaal der Vereenigde Nederlanden, 's-Gravenhage 1885, 105 en 106. Van Riemsdijk meldt, dat de overgeschreven minuten in de regel bewaard zijn gebleven. Waar de rest zich bevindt is echter niet duidelijk. ) . Over de herkomst van de andere pakken zijn geen aanwijzingen gevonden.
De gedrukte resoluties van de Staten van Holland en de indices hierop.
Gezien vormovereenkomsten moet het merendeel van deze registers tot één serie hebben behoord. Uitzonderingen zijn zeker de beide delen over 1732, die met de hand zijn geschreven, en misschien ook de delen over 1722, 1731, 1735, 1766, 1767 jan.-juni en 1774, die het afwijkende opschrift "Resolutiën van de Staten van Holland" dragen. De meeste overige delen zijn alleen van een jaartal voorzien, soms vergezeld van de letter "H" (1676, 1677, 1681-1685, 1710 en 1742). De aanduiding "H" of "Holland" wijst er misschien op, dat de delen niet tot het archief van de Staten van Holland hebben behoord.
In de serie ontbreekt alleen het register over de eerste helft van 1751. Ze is dan ook van meer waarde dan de serie die deel uitmaakt van de verzameling provinciale resoluties van de Eerste Afdeling, waarin de delen over de jaren 1524-1556, 1597, 1728 aug.-dec. en 1794 ontbreken en waarin de delen over de periode vóór 1653 niet van een band zijn voorzien. Nog belangrijker voor de Eerste Afdeling zijn de bijbehorende generale indices, de gedrukte secrete resoluties met de index hierop en de gedrukte resoluties van consideratie die in de verzameling provinciale resoluties ontbreken.
Stukken afkomstig van bestuurscolleges uit de Bataafse tijd.
Deze stukken zijn in tegenstelling tot de hierboven genoemde niet aan de Eerste Afdeling overgedragen, maar bestemd voor verdeling tussen de Tweede en de Derde Afdeling. Ze zijn niet van bijzondere kentekenen voorzien; over de herkomst zijn geen aanwijzingen gevonden.
Reconstructie van de oorspronkelijke series.
Archivistisch gezien ligt het in de lijn de oorspronkelijke series te reconstrueren en naar hun plaats van herkomst terug te brengen. Wat de gedrukte resoluties betreft is die reconstructie moeilijker en minder dringend, aangezien delen over hetzelfde jaar in tekst en paginering uiteraard volledig met elkaar overeenkomen. Bij de geschreven resoluties ligt dit anders: hier verschillen soms zelfs de inhoudstafels (zie mijn opmerking hierboven over de plaatsingsnummers 2, 3, 5, 6, 10 en 11). Ook vullen een aantal registers hiaten op in de archieven van de Staten-Generaal. Bovendien heeft één serie deel uitgemaakt van het archief van de Staten van Holland: als deze serie kan worden gereconstrueerd zal ze aan de Derde Afdeling worden overgedragen.
Onderzoek in andere archiefbewaarplaatsen en bibliotheken zal moeten uitwijzen of de reconstructie van één of meer series mogelijk is en of de "Collectie Tweede Kamer uiteindelijk zal kunnen worden opgeheven.
De verwerving van het archief
Het archief is bij Koninklijk Besluit of ministeriële beschikking overgebracht.

Inhoud en structuur van het archief

Inhoud
De collectie bestaat uit geschreven en gedrukte ordinaris en secrete resoluties van de Staten-Generaal, extracten van secrete resoluties en kopieën van secrete brieven van de Staten-Generaal, en, aanvankelijk ook uit gedrukte ordinaris en secrete resoluties van de Staten van Holland met de bijbehorende indices en gedrukte resoluties van bestuursorganen uit de Bataafse tijd met bijbehorende indices.
De collectie is voor het overgrote deel samengesteld uit kopieregisters die afkomstig zijn uit de archieven van Holland en van de griffiers Fagel (door de Staat in beslag genomen bij de auctie Scheurleer van de handschriften van de Fagels van 1803) en bevat verder bestanddelen uit de archieven van de Staten-Generaal en de Stadhouderlijke Secretarie. Van enkele kopieregisters kon de herkomst niet worden vastgesteld.
Inv. nr. 1 werd in 1982 in bewaring gegeven aan de Tweede Kamer om te worden geëxposeerd. Uit behoudsoverwegingen is afgesproken, dat dit deel na een jaar voor een ander deel zou worden omgeruild.
Meer over deze collectie, haar samenstelling en haar lotgevallen in Theo H.P.M. Thomassen, Instrumenten van de macht. De Staten-Generaal en hun archieven 1576-1796.
Verantwoording van de bewerking
De besluiten van bestuurscolleges uit de Bataafse tijd (inv. nrs. 733-767a) zijn al in 1982 van de collectie afgescheiden en overgebracht naar de toenmalige Tweede Afdeling van het Algemeen Rijksarchief (toegang 2.01.40.02). In 1988 zijn de kopieregisters die van de griffiers Fagel afkomstig zijn overgebracht naar het archief Fagel Supplement (toegang 1.10.94). De resterende nummers bevinden zich nog in de collectie.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Staten-Generaal, collectie Tweede Kamer, nummer toegang 1.01.51, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Staten-Generaal / CTK, 1.01.51, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Verwante archieven
De belangrijkste series resoluties van de Staten-Generaal zijn beschreven in toegang 1.01.03: Inventaris van het archief van de Staten-Generaal, (1431) 1576-1796: Resoluties, 1576-1796. Daarnaast zijn de resoluties in hun onderlinge samenhang beschreven in de zgn. tabellarische inventaris .
Publicaties Theo H.P.M. Thomassen, Instrumenten van de macht. De Staten-Generaal en hun archieven 1576-1796.