1.02.02 Inventaris van het archief van G. Hamel Bruijnincx [levensjaren 1616-1691]: Gezant in het Duitse Rijk, 1660-1686

Gerard Hamel Bruijnincx leefde van 1616 tot 1691 en was gezant van de Staten-Generaal in het Duitse Rijk tussen 1659 en 1690. Van 1659 tot 1666 resideerde hij in Keulen als agent bij de keurvorst en vervulde hij bijzondere missies naar de Rijksdag in Regensburg en naar de keizer in Wenen. Vervolgens resideerde hij in Regensburg (1666-1668) en Frankfurt (1668-1669), waarna hij twintig jaar lang (1670-1690) de Staten-Generaal bij de Duitse keizer vertegenwoordigde.

Het archief bestaat uit restanten en afgedwaalde stukken van wat een veel groter archief geweest moet zijn. Onder de stukken bevinden zich onder andere resoluties, retroacta en ingekomen stukken van de Staten-Generaal.

Het oorspronkelijke gezantschapsarchief is natuurlijk veel groter geweest dan de schamele zeventig centimeters die hier zijn beschreven. Dat blijkt ook uit de registratietekens die Hamel Bruynincx op de stukken heeft aangebracht. Ze zijn er in drie soorten. Er is een letter-cijfer-combinatie voor de banden die met A1 zal zijn begonnen en waarvan P 5, JJ 15, PP 7-10 en PP 12 bewaard zijn gebleven. Er is een doorlopende nummering voor de bundels die in ieder geval tot 56 heeft gelopen. En voor de losse stukken zijn, behalve een notehouten "schuijflaij", minstens twee loketkasten beschikbaar geweest. Het gaat in deze inventaris dus om wat restanten of afgedwaalde stukken.

Hoe deze stukken in Den Haag zijn terechtgekomen is niet bekend. Er zijn twee mogelijkheden: ze zijn meegenomen in 1690 door de gezant zelf of in 1701 door zijn collega en opvolger Van Heemskerck. De laatste mogelijkheid lijkt mij de meest waarschijnlijke.

De hier beschreven stukken waren (blijkens het verhuisnummer op inv. nr. 1) al op het Rijksarchief vóór de verhuizing naar het Plein in 1854 en dus ook vóór de overdracht van de legatiearchieven later dat jaar.

Vóór hun recentelijke hereniging hebben de stukken op het Rijksarchief de wildste omzwervingen gemaakt; een verwijzing naar de concordans volstaat. De degelijke banden van inv. nrs. 2, 3, 5, 6 en 7 zijn eerst na overbrenging naar het Rijksarchief aangebracht.

De rechtstitel is (nog) onbekend.

Coenraad van Heemskerck heeft in de periode waarin Gerard Hamel Bruynincx in Wenen resideerde drie maal een bijzondere missie naar de keizer vervuld, namelijk in 1673, in 1673-1675 en vanaf 1690. Beide gezanten werkten in die jaren nauw samen, waarbij Van Heemskerck als hogere in rang de leiding had. Veel van de stukken die zij schreven werden door beiden ondertekend; veel stukken die zij ontvingen waren aan hen beiden gericht. Na het vertrek van Hamel Bruynincx uit Wenen in september 1690 werden de zaken die door hem nog niet waren afgedaan, in het bijzonder de zaak van de Elbetol bij Glückstadt en de Zevenburgse kwestie, door Van Heemskerck overgenomen. De stukken die hier zijn beschreven dateren bijna allemaal uit de jaren waarin beide gezanten nauw samenwerkten of hebben betrekking op zaken waarvan de behandeling later door Van Heemskerck is overgenomen.

Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.

Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:

1. Creëer een account of log in.
2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Gerard Hamel Bruijnincx, nummer toegang 1.02.02, inventarisnummer ...

VERKORT:
NL-HaNA, Hamel Bruijnincx, 1.02.02, inv.nr. ...

Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Er is een nauwe relatie met de archieven van Coenraad van Heemskerck, die driemaal een bijzondere missie naar de keizer vervulde. Een afschrift van inv. nr. 4 bevindt zich onder de van Van Heemskerck afkomstige stukken in de collectie Teding van Berkhout (toegang 1.10.79); een door Hamel Bruynincx vervaardigd afschrift van een decreet van Ferdinand III in het archief Van Heemskerck (toegang 1.02.01).

8583.Deductie wegens de zaak van de Hongaarse predikanten, beschuldigd van rebellie, overgezonden door Gerard Hamel Bruynincx, resident van de Staten-Generaal in Wenen, 1676.

1 deel.

(Exh. St. Gen. 25 jan. 1676).