2.21.088 Inventaris van het archief van J.B. van der Houven van Oordt [levensjaren 1867-1955], 1888-1946

Johannes Bernardus van der Houven van Oordt werd op 12 juni 1867 in Heerde geboren als zoon van Hendrik Christiaan van der Houven van Oordt en Louise Victoire van Houten. Zijn vader, op 11 januari 1837 te Rotterdam geboren, was lid van de gemeenteraad van Heerde en lid van de Provinciale- en Gedeputeerde Staten van Gelderland en dijkgraaf van de Veluwe. Hij stierf in Arnhem op 15 april 1901. Johannes' moeder was te Amsterdam geboren op 3 september 1837 en stierf te Haarlem op 4 december 1911.

Van der Houven van Oordt huwde op 9 juni 1903 Claire Jeanne Pollones, geboren in Amsterdam op 24 mei 1878, gestorven in Den Haag op 25 november 1966.

In 1889 ging hij naar Nederlands-Indië als ambtenaar ter secretarie in Buitenzorg en op 14 januari 1903 werd hij door de minister van Koloniën, A.F.W. Idenburg, tot referendaris van de afdeling Binnenlands Bestuur en Openbare Werken van zijn departement in Den Haag benoemd. Hier fungeerde hij als hoofd van het eerste bureau, dat vooral de binnenlandse bestuursaangelegenheden, de decentralisatie van de gewesten en "de opheffing van de economische toestand" behandelde. Per 1 januari 1908 was hij van deze functie ontheven; hij keerde terug naar Nederlands-Indië om daar de Algemene Secretarie in Batavia waar te nemen.

Op 16 augustus 1909 was hij weer in Nederland en werd toen tot secretaris-generaal van het departement van Koloniën benoemd onder minister J.H. de Waal Malefijt.

Op 1 januari 1913 werd hij benoemd tot lid van de Raad van Indië, waarvan hij in 1914 vice-president werd. Opnieuw stond hij in nauw contact met Idenburg, die tot 21 maart 1916 gouverneur-generaal van Nederlands-Indië was. Hij was diens plaatsvervanger en belangrijkste adviseur in een periode, waarin het streven van het goevernement om alle regeringshoofden in de archipel onder zijn gezag te brengen, was voltooid, maar waarin de rechtsverhoudingen van deze onderhorige, deels autonoom bestuurde gebieden, moesten worden geregeld. De "ethische richting", die ernaar streefde de inheemse structuren te doen integreren in het goevernementsbestel, en die ageerde voor een grotere bestuurszelfstandigheid van Nederlands-Indië, deed sedert 1913 zijn invloed op de vrijzinnig-democratische regering in het moederland gelden. Idenburg handelde met verbeteringen op het gebied van het onderwijs aan de inheemse bevolking en met de opheffing van de herendiensten vanuit een christelijke inspiratie, maar leverde hierdoor een bijdrage aan de verwezenlijking van deze idealen.

Toen Idenburg zijn functie neerlegde, wilde Van der Houven van Oordt hem naar Nederland vergezellen. Op uitdrukkelijk verzoek van de minister van Koloniën, Th.B. Pleijte, bleef hij aan: zo kon hij gouverneur-generaal J.P. van Limburg Stirum bijstaan met adviezen bij de voorbereiding van een in te stellen Volksraad. In 1917 keerde hij echter voorgoed naar Nederland terug en wordt hij gepensioneerd. In 1918 volgde zijn benoeming tot directeur van het Rijksbureau voor de Scheepvaart, waarna tal van betrekkingen op het terrein van de scheepvaart en scheepsbouw volgden: hij was voorzitter en erevoorzitter van de Raad van Beheer van de Vereenigde Nederlandsche Scheepvaart Maatschappij (1920-1946); tevens was hij voorzitter van de Nederlandsche Redersvereeniging van de Stichting tot Behartiging van de Nationale Scheepvaartbelangen (Benas.), vice-president van de Internationale Kamer van Koophandel in Parijs, lid van de Economische Raad en van verschillende Volkenbondscommissies. Verder was hij commissaris van de Koninklijke Nederlandse Vliegtuigfabriek Fokker en president-commissaris van de werf Wilton-Fijenoord in Rotterdam.

In 1905 werd hij benoemd tot ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, in 1912 tot commandeur in de Orde van Oranje-Nassau.

Op 21 september 1955 overleed hij in Den Haag.

De hier beschreven stukken maakten oorspronkelijk deel uit van het familie-archief Van Oordt, dat eigendom is van de Vereniging der Familie van Oordt (opgericht in 1823) en in het Gemeente-archief van Rotterdam berust.

Schenking (van een niet overheidsarchief)

Het archief kent beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.

Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:

1. Creëer een account of log in.
2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Collectie 324 Van der Houven van Oordt, nummer toegang 2.21.088, inventarisnummer ...

VERKORT:
NL-HaNA, Houven van Oordt, van der, 2.21.088, inv.nr. ...

Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar