Terug naar zoekresultaten

2.21.339 Inventaris van het archief van prof. mr. I.A. Diepenhorst (1916-2004)

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Archief

Titel

2.21.339
Inventaris van het archief van prof. mr. I.A. Diepenhorst (1916-2004)

Auteur

J.A.A. Bervoets

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
2006 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

G.A. Diepenhorst [levensjaren 1889-1969] en I.A. Diepenhorst [1916-2004]
Diepenhorst

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1916-2004

Archiefbloknummer

C17

Omvang

; 361 inventarisnummer(s) 5,50 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het,en in het.
Nederlands
Engels
Frans

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven documenten en bandopnamen. Inventarisnummers 143 en 145 bevatten foto's.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Izaak Diepenhorst, (1847-1918)
Antonia Dirksje Diepenhorst, (1892 na
Gerrit Arnoldus Diepenhorst (1886-1969)
Isaac Arend Diepenhorst (1916-2004)
, , 1962)

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief van de familie Diepenhorst bestaat voor het grootste gedeelte uit stukken afkomstig van Izaak Arend Diepenhorst (1916-2004). De stukken betreffen voornamelijk zijn werkzame leven als hoogleraar aan de Vrije Universiteit, als politicus, als publicist voor radio en televisie en zijn bemoeienissen met diverse organisaties en kerkelijke aangelegenheden. Stukken afkomstig van G.A. Diepenhorst (1889-1969) betreffen voornamelijk de Antirevolutionaire Partij. Daarnaast bevinden zich in het archief nog stukken van enkele andere familieleden.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
Archiefvormer G.A. Diepenhorst
Gerrit Arnoldus Diepenhorst (1889-1969) werd op 11 juni 1889 in Strijen geboren als de jongste zoon van de landbouwer en vlashandelaar Isaak Diepenhorst. Hij vestigde zich in 1914 als advocaat in Rotterdam, waar hij actief werd in de Antirevolutionaire kiesverenigingen (AR). Van 1919 tot 1923 was hij lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland. In dat jaar verhuisde hij naar Zeist, waar hij directeur werd van een vestiging van de Groninger Brandwaarborg Maatschappij. Hij verplaatste zijn politieke activiteiten naar de provincie Utrecht, waar hij van 1926 tot 1962 voorzitter was van de provinciale afdeling van de AR. Van 1933 tot 1937 had hij bovendien zitting in het centrale comité van de partij.
Zijn politieke activiteiten leverden hem ook functies op in de wetgevende en uitvoerende macht. In 1929 werd hij raadslid en wethouder in Zeist, welke functie hij in 1930 inruilde voor het lidmaatschap van Gedeputeerde Staten van Utrecht. Deze functie behield hij tot 1960, met een onderbreking in de periode 1941-1945, omdat hij door de Duitsers werd gegijzeld in Haren en St. Michielsgestel. Van 1937 tot 1946 was hij bovendien lid van de Tweede Kamer.
Gerrit Arnoldus Diepenhorst had talrijke nevenfuncties in vakorganisaties en in adviesorganen op het gebied van infrastructurele voorzieningen. Hij liet echter een fragmentarisch archief na, dat vooral betrekking had op de Antirevolutionaire Partij en de sociaaleconomische discussies die daarbinnen werden gevoerd.
Gerrit Arnoldus Diepenhorst overleed op 3 augustus 1969.
Archiefvormer I.A. Diepenhorst
De oudste zoon van Gerard Arnoldus Diepenhorst, Isaac Arend), werd in 1916 in Rotterdam geboren. Hij bracht zijn jeugdjaren door in Rotterdam en toen vader naar Zeist verhuisde, bezocht hij daar de middelbare school. Hij is daar in het ouderlijk huis blijven wonen om zijn ouders te verzorgen en daarna is hij er tot zijn overlijden gebleven.
Diepenhorst studeerde van 1933 tot 1940 aan de Vrije Universiteit in Amsterdam: hij behaalde het kandidaatsexamen theologie en het doctoraal in de rechten. Tijdens zijn rechtenstudie was hij actief in het corps van de V.U., waarvan hij rector werd. In 1943 promoveerde hij, waarna hij als docent werkzaam was aan de Vrije Universiteit. 1945 werd hij daar, pas 29 jaar oud, hoogleraar straf- en strafprocesrecht. Daarnaast bleef hij zich via de Nederlandse Christen-Studentenvereniging NCSV bezig houden met de geestelijke verzorging van de jeugd in rijksopvoedingsgestichten door de organisatie van jaarlijkse kampen. Hij leidde veel kerkdiensten, met name in de gemeenschappen waarin hij als hoogleraar of als voorzitter van een charitatieve vereniging werkzaam was. Binnen de gereformeerde kerken hoorde hij tot degenen die de geslotenheid doorbraken en zorgden voor meer openheid. Zo maakte hij zich sterk voor het oecumenisch beraad, dat aan het eind van zijn leven zou uitmonden in het samengaan van de protestantse kerken van Nederland. Diepenhorst vervulde in deze positie vele functies, zo was hij van 1970 tot 1989 ook voorzitter Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO). In deze positie speelde hij een belangrijke rol als opiniemaker voor hervormingen binnen de universiteit en de rol van de rijksoverheid bij studiefinanciering en de organisatie van de academische studie. .
Vanaf 1952 leerde Nederland Diepenhorst kennen door zijn columns voor de NCRV-radio. Aan het begin van de jaren zestig was hij ook als forumleider te zien bij televisie-uitzendingen van de NCRV ("links van mij, voor de kijkers rechts"). Ook was hij jarenlang politiek actief. Hij was lid van de Eerste Kamer (1952-1965 en 1971-1981) en de Tweede Kamer (1967-1971). Het lidmaatschap van de Eerste Kamer was in zijn tijd een functie die samen viel met zijn hoogleraarschap.
In 1965 werd Diepenhorst minister van onderwijs, achtereenvolgens in het kabinet-Cals, en na diens val door de Nacht van Schmelzer, het kabinet-Zijlstra. Veel weerstand riep hij op door zijn voorstellen tot de bezuiniging op studiebeurzen en de invoering van een numerus clausus voor studenten. Na deze korte periode als minister bleef Diepenhorst zich met het onderwijs bezighouden als voorzitter van de Onderwijsraad (1969-1986). In tegenstelling tot vele andere AR-leden was Diepenhorst voorstander van de vorming van het CDA. Dit leidde er in 1981 toe dat hij door toedoen van zijn AR-"bloedgroep" niet meer voor de Eerste Kamer herkiesbaar werd gesteld.
Aan het einde van de jaren zestig werd Diepenhorst buitengewoon hoogleraar algemene staatsleer aan de Vrije Universiteit. Ook was hij twee perioden rector aan de V.U. I.A. Diepenhorst overleed in augustus 2004 op 88-jarige leeftijd ongehuwd in zijn woonplaats Zeist. Hij overleed enkele weken na de dood van zijn broer, de hoogleraar bedrijfshuishoudkunde in Groningen, A.I. Diepenhorst.
Geschiedenis van het archiefbeheer
De hier beschreven bestanden werden op 26 november 2004 na het overlijden van I.A. Diepenhorst vanuit zijn woning in Zeist naar het Nationaal Archief overgebracht. De bestanden bestonden uit zijn door zichzelf geordende aantekeningen, die hij verzamelde en in portefeuilles borg, en uit losse stukken en dossiers, die verspreid in zijn woning werden aangetroffen. In februari 2005 werd een voorlopige overeenkomst van inbewaringgeving getekend door zijn neef mr. C.M.B. Diepenhorst in Bosch en Duin.
Gerrit Arnoldus Diepenhorst had het archief van alle Antirevolutionaire organen in Utrecht onder zich gehouden, met name de correspondentie van het secretariaat van de kieskringen en de statenfractie, aangevuld met enige persdocumentatie. Daarnaast liet hij enkele dossiers over enkele commissariaten aan het eind van zijn loopbaan na. Zijn zoon Isaac Arend ordende vooral zijn stukken in afzonderlijke stapels briefwisseling, redevoeringen en aantekeningen, welke laatste hij op onderwerp in portefeuilles borg. Deze structuur was slechts op hoofdlijnen in zijn papieren nalatenschap te bespeuren.
Bij inventarisatie werden verschillende series en zelfs stukken fragmentarisch aangetroffen. Vaak komt het voor dat van een ingekomen brief of zelf getypt manuscript bladzijden ontbreken. Er is daarom door de inventarisator een eigen ordening aangebracht, waarbij de door Diepenhorst gevormde dossiers intact zijn gelaten. Een groot deel van de eenheden werd ingedeeld in hoofdstukken die verwijzen naar de functies die I.A. Diepenhorst had bekleed. Na de voltooiing van de inventaris werd de openbaarheid van het archief geregeld door een definitieve overeenkomst van inbewaringgeving.
De verwerving van het archief
Het archief is voor langere tijd in beheer, niet in eigendom verkregen.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Deels openbaar, deels beperkt openbaar (B).
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht. Het is niet toegestaan reproducties te maken van documenten uit de dossiers waarop deze beperkende bepalingen van toepassing zijn zonder toestemming van de directeur van het Nationaal Archief. Men moet bij de reproductie van teksten van Diepenhorst en van zijn correspondenten tot 70 jaar na hun overlijden rekening houden met beperkingen krachtens het auteursrecht. Dit betekent dat reproductie slechts voor eigen gebruik zonder nadere toestemming van de rechthebbende auteurs of hun nabestaanden is toegestaan. Daarnaast is reproductie van originele bescheiden uit dit archief, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig.
Materiële beperkingen
Het archief kent beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Inventarisnummer 1 is ernstig beschadigd. Voor de bandopnamen is voorlopig geen afspeelapparatuur voorhanden.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, G.A. Diepenhorst [levensjaren 1889-1969] en I.A. Diepenhorst [1916-2004], nummer toegang 2.21.339, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Diepenhorst, 2.21.339, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Verwante archieven
Archieven van P.A. Diepenhorst (1879-1953), I.N.Th. Diepenhorst (1909-1956) en enige verwanten, in Nationaal Archief, toegangcode 2.21.052.

Archiefbestanddelen