Terug naar zoekresultaten

2.16.5150 Inventaris van het archief van de Meetkundige Dienst: Rivierkaarten, 1827-1997

Download inventaris als PDFDownload inventaris als XML

Bekijk de zoekhulp bij dit archief

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Beschrijving

ArchiefBeschrijving van het archiefArchiefvormingInhoud en structuur van het archiefAanwijzingen voor de gebruikerVerwant materiaal

Archief

Titel

2.16.5150
Inventaris van het archief van de Meetkundige Dienst: Rivierkaarten, 1827-1997

Auteur

G.G.J. Boink

Versie

11-11-2021

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
(c) 2018 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Meetkundige Dienst: Rivierkaarten
Meetkundige Dienst: Rivierkaarten

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1827-1997

Archiefbloknummer

5150

Omvang

; 44 inventarisnummer(s) 3,20 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Gedrukte kaarten, deels gesubstitueerd op microfilm; geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Ministerie van Verkeer en Waterstaat / Directie Meetkundige Dienst

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief bevat rivierkaarten afkomstig van de Meetkundige Dienst van het Ministerie van (Verkeer en) Waterstaat. Hieronder bevinden zich de 'Atlas der kaarten en profilen behoorende tot het rapport der Kommissie over de Beste Rivier-Afleidingen van 13 september 1825', de Algemene Rivierkaart van Nederland in oorspronkelijke uitgave (1830-1864), de eerste herziening (1873-1914) en de tweede herziening (1914-1961), zowel in manuscript als in druk, en de Rivierkaart 'nieuwe stijl' (1953-1997). De bladen van deze laatste zijn alleen op microfiche bewaard gebleven.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
​De historische achtergronden en ontwikkelingen van de Directie Meetkundige Dienst van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat zijn uitgebreid beschreven in de volgende publicatie:. Waterstaat. Rapport van een institutioneel onderzoek naar het overheidshandelen op het beleidsterrein waterstaat over de periode 1945-1994 (samenstelling: J.W.J.M. Bogaarts; ISBN 90-74442-31-5). 's-Gravenhage 1995. PIVOT-rapportnummer 28
Geschiedenis van het archiefbeheer
​Het voor bewaring aangewezen bestand is overgebracht naar het Nationaal Archief.
De verwerving van het archief
Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Inhoud en structuur van het archief

Selectie en vernietiging
Er is uit dit bestand niets ter vernietiging aangewezen. De rivierkaarten 'Nieuwe Stijl' zijn echter gesubstitueerd (i.e. overgezet op microfilm, waarna de originelen vernietigd werden en de microfilm de status van authentiek origineel kreeg).
Verantwoording van de bewerking
Als uitvloeisel van het meerjarenconvenant afgesloten op 29 september 1994 tussen het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de Centrale Archief Selectiedienst (CAS) zijn door de CAS in de periode maart 2001 - maart 2004 de archieven bewerkt van de Directie Meetkundige Dienst (Rivierkaarten en kust- en oeverkaarten), (1825-) 1945-1996. In 2018 bleek dat niet alleen elke opvraagbare eenheid, maar elke (deel-)beschrijving bij die inventarisatie een uniek nummer had gekregen. Dat is in deze versie van de toegang verbeterd, met uitzondering van de beschrijvingen van de gesubstitueerde rivierkaarten 'Nieuwe Stijl', omdat die nummers noodzakelijk zijn om de juiste afbeelding op de microfiches te kunnen vinden.
De beschrijvingen van de Algemene Rivierkaart (oorspronkelijke, eerste en tweede herziening) in deze toegang zijn het resultaat van een experiment dat tot doel had beter inzicht te krijgen in het samenspel tussen het gebruik van EAD (Encoded Archival Description) gegenereerd door het collectiebeheersysteem Mais Flexis, klassieke archivistische beschrijvingssystematiek en carto-bibliografische beschrijvingsregels. Wanneer deze verschillende invalshoeken tegelijkertijd worden losgelaten op een serie kaarten met een zo grote diversiteit in metadata als de Algemene Rivierkaart (zie m.n. de bladen van de tweede herziening), blijkt er een complex resultaat te ontstaan, waarin bijvoorbeeld alle voorkomende variaties in serietitel voluit weergegeven moeten worden. Het voorkomen van die mate van variatie verhoudt zich slecht tot de archivistische regel dat een gemeenschappelijk gegeven slechts éénmaal, op een gemeenschappelijk niveau, opgenomen hoort te worden. Maar juist de weergave van de individuele variatie maakt het zoeken op exacte gegevens van een enkel los exemplaar mogelijk. Het blijkt niet eenvoudig een middenweg tussen deze twee uitgangspunten te vinden zonder een ervan, of beide, geweld aan te doen. Met het oog op een efficiënte beschrijvingspraktijk luidt de voorlopige conclusie van het experiment dan ook dat de archivistische beschrijvingsmethodiek een beter, overzichterlijker en gestructureerder resultaat biedt dan een zuiver bibliografische benadering.
Gijs Boink, 10 augustus 2018
Ordening van het archief
Het archief was bij de eerste (PIVOT-)bewerking ingedeeld naar beleidsterrein. Met een beleidsterrein wordt bedoeld een afgebakend onderwerp van overheidsbemoeienis, in dit geval dus Waterstaat.
Per beleidsterrein was het archief onderverdeeld naar handeling. Per handeling werden de beschrijvingen van de dossiers vermeld. Een handeling wordt verricht door een actor ter uitvoering van een taak, of op grond van een wettelijke bevoegdheid. Een actor is een overheidsinstelling die bevoegd is zelfstandig op te treden (bijvoorbeeld een minister) binnen het beleidsterrein. Op een beleidsterrein treden meerdere actoren handelend op.
In de eerdere versie van deze toegang was het beleidsterrrein 'Waterstaat 1945-2001' (Rapport Institutioneel Onderzoek nr. 028) en de handeling 'Het publiceren van de rivierkaarten en de kust- en oeverkaarten. 1945-' (handeling nr. 759). In het kaartendepot werd in de periode 2014-2018 een andere situatie aangetroffen dan in die inventaris beschreven was: kust- en oeverkaarten komen in het bestand niet voor. De originele indeling naar beleidsterrein en handeling is nu uit deze toegang geschrapt en de beschrijving van de gesubstitueerde kaarten is in overeenstemming met de werkelijkheid gebracht.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Andere toegang
Het archief was aanvankelijk beschreven in de Institutionele Toegang: 5.028.5150 - Institutionele Toegang op de gegevensbestanden met betrekking tot het beleidsterrein Waterstaat over de periode (1813-) 1945-1996. Deze werd in 2010 omgezet naar de vorm van een klassiek inventaris, met nummer toegang 2.16.5150, die nog de structuur van de institutionele toegang had en de foutieve titel 'Inventaris van het archief van de Directie Meetkundige Dienst (Rivierkaarten en kust- en oeverkaarten), 1825-1996' droeg. Die toegang vormde de basis voor de voorliggende versie.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Meetkundige Dienst: Rivierkaarten, nummer toegang 2.16.5150, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Meetkundige Dienst: Rivierkaarten, 2.16.5150, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Verwante archieven
Meetkundige Dienst: Afdeling Normaal Amsterdams Peil, (1797) 1931-1984, nummer toegang 2.16.73
​Meetkundige Dienst (1798) 1931-1945 (1949), nummer toegang 2.16.91
Meetkundige Dienst (Organisatie en Personeel) 1945-1996, nummer toegang 2.16.5149
Meetkundige Dienst (Waterstaatskaart) (1865-) 1945-1993, nummer toegang 2.16.5151
Meetkundige Dienst (NAP-kaarten) 1961-2001, nummer toegang 2.16.5171
Waterstaat Centraal Archief / Kaarten, nummer toegang 4.WCA, rubriek 1.1.2.1
Literatuur
  • Boode, M.F. 1979. 150 jaar rivierkaarten van Nederland . Delft: Meetkundige Dienst
  • Heezik, A. van. 2008. Strijd om de rivieren. 200 jaar rivierenbeleid in Nederland of de opkomst en ondergang van het streven naar de normale rivier . Haarlem/Den Haag: Beleidresearch.nl i.s.m. Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat/Ministerie van Verkeer en Waterstaat
  • Koeman, C. 1978. Handleiding voor de studie van topografische kaarten van Nederland (tweede druk). Culemborg: Educaboek
  • Koeman, C. 1983. Geschiedenis van de kartografie van Nederland . Alphen aan den Rijn: Canaletto

Archiefbestanddelen