2.09.39 Inventaris van het archief van de Centrale Raad van Beroep, 1903-1939 (1946)

Alhoewel er reeds in de Oudheid en de Romeinse tijd vormen van sociale verzekering werden aangetroffen in de vorm van begrafenis- en lijfrenteverzekeringen, ontstaat er pas na de eerste helft van de 19e eeuw een stelsel van voorzieningen, dat te vergelijken is met onze huidige sociale verzekeringen.

Een van de eerste personen, die de gedachten over een sociaal verzekeringsstelsel onder woorden bracht, was M.L.A.N.C. Markies de Condorcet. Deze Markies was van mening, dat de ongelijkheid in de sociale situatie zou kunnen worden verminderd door een vorm van sociale verzekering voor onvermogenden.

Deze verzekering zou gekoppeld moeten zijn aan een stelsel van credietwetgeving voor arbeiders.

Een andere voorvechter voor het idee van de sociale verzekering was de Duitser Karl Marlo. Hij zag voor de toekomst de noodzaak van een federatieve maatschappij, waarbij alle burgers zich zouden moeten verzekeren bij weduwen-, ouderdoms- en ongelukskassen.

Na deze particuliere initiatieven komen de eerste sociale verzekeringswetten in de tachtiger jaren van de vorige eeuw tot stand.

Deze eerste verzekeringswetten waren:

• De Nieuw-Zeelandse ongevallenwet 1882
• De verzekeringswetten van Bismarck:
  • 1883 wettelijke ziekteverzekering
  • 1884 wettelijke ongevallenverzekering
  • 1889 wettelijke ouderdomsverzekering

Van een werkloosheidsverzekering en kinderbijslagverzekering was in de 19e eeuw nog geen sprake.

Evenals in het buitenland gingen er ook in Nederland aan het eind van de 19e eeuw stemmen op om tot een algemeen geldende sociale verzekeringswetgeving te komen.

Mede onder invloed van de Duitse wetten op dit gebied gaf de staatscommissie Rochussen in 1894 de regering in overweging om een wetsontwerp in te dienen tot oplegging van de werkgevers tot verzekering van hun werknemers tegen de gehele of gedeeltelijke, tijdelijke of blijvende invaliditeit tengevolge van een ongeval bij de arbeid. Na acties van de vakbonden kwam de commissie Pijnacker Hordijk tot de conclusie, dat in beginsel een verplichte verzekering tegen de geldelijke gevolgen van invaliditeit en ouderdom wenselijk was.

Aangezien er zowel tussen de commissieleden onderling als tussen commissie en parlement grote verschillen van mening bleven bestaan, is dit voorstel nooit voorgedragen als ontwerp van wet.

De doorbraak op het gebied van de sociale verzekeringswetgeving kwam echter in 1898 door het indienen van het ontwerp Ongevallenwet door minister Lely, dat in 1901 wet werd. Bij de uitvoering van de Ongevallenwet werd in navolging van de Duitse Ongevallenwet een onafhankelijk orgaan in het leven geroepen, dat de bijdragen van de werkgevers beheerde en de aanvragen tot een uitkering ook uitbetaalde. Dit onafhankelijk orgaan werd bekend onder de naam "Rijksverzekeringsbank". Door de invoering van de Ongevallenwet 1901 werd de weg geëffend voor een uitgebreid systeem van sociale voorzieningen, waarop in de bijlagen nog wordt teruggekomen.

Aan het eind van de 19e eeuw gingen er steeds meer stemmen op om tot een regeling te komen betreffende de administratieve rechtspraak in Nederland. Een van de omschrijvingen van het begrip administratieve rechtspraak luidt:

"Een rechtmatigheidscontrôle door een buiten de administratie staande macht, die niet de plaats inneemt van de administratie, doch uitsluitend de beschikking, daarbij de handeling objectief beoordelende, toetst aan de wettelijke voorschriften".

Onder een buiten de administratie staande macht verstaat men hier een onafhankelijke rechter.

Al in 1894 bracht de commissie Kappeijne van de Coppello een verslag uit, waarin werd voorgesteld om de rechtsmacht in eerste en enige instantie op te dragen aan een in Utrecht te vestigen "Administratief Gerechtshof" bestaande uit 5 raadsheren. Dit voorstel is echter nooit als ontwerp van wet voorgedragen door een verschil van mening tussen de commissieleden onderling.

Dit onafhankelijke orgaan kreeg voor het eerst vorm in het ontwerp Beroepswet (M.v.A. 30-1-1899), waarbij de regering in het eerste ontwerp-Lely voor het bezwaar zwichtte, dat de Raad van State met werk zou worden overladen. De regering stelde voor om over de beslissingen, waartegen ingevolge de bepalingen in de wet beroep zou openstaan, te doen oordelen door één of meer Raden van Beroep.

Deze eerste Beroepswet werd echter door de eerste kamer verworpen, waarna een tweede poging werd gewaagd tot het opzetten van een Beroepswet ingevolge de Ongevallenwet 1901 (zie artikel 75).

Artikel 75 van de Ongevallenwet 1901 luidt:

"Over beslissingen, waartegen ingevolge de bepalingen dezer wet beroep openstaat, wordt geoordeeld door Raden van Beroep en in hoogste ressort door een college van het Rijk.".

In het eerste ontwerp van "de Wet tot uitvoering van artikel 75 der Ongevallenwet 1901" (later Beroepswet genoemd) luidden de artikelen 1 en 3:

art. 1: Over de beslissingen van het bestuur van de Rijksverzekeringsbank, waartegen ingevolge de bepalingen van de Ongevallenwet 1901 beroep openstaat, wordt bij uitsluiting geoordeeld door Raden van Beroep en in hoogste ressort door een college, dat de naam draagt van "Administratief Gerechtshof".

art. 3: Het Administratief Gerechtshof is gevestigd te 's-Gravenhage.

In het tweede ontwerp van de "Wet tot uitvoering van artikel 75 van de Ongevallenwet" werd een verandering aangebracht aan de naam van het Administratief Gerechtshof en de standplaats.

De toenmalige minister van Justitie was van mening, dat de Beroepswet losgemaakt moest worden van een eventuele regeling der administratieve rechtspraak. De Minister wilde bij het ontwerpen van een algemene regeling voor de administratieve rechtspraak niet gebonden zijn door voorschriften uit één wet (Ongevallenwet 1901). Naar zijn mening was de Ongevallenwet naar zijn aard vreemd aan de administratieve rechtspraak in het algemeen en raakte daarvan slechts een klein en bepaald begrenst onderdeel.

Naar aanleiding van deze bezwaren werd de naam Administratief Gerechtshof gewijzigd in de naam "Centrale Raad van Beroep" en werd de slotalinea van artikel 1 van de Beroepswet betreffende de andere administratieve twistgedingen dan de Ongevallenwet 1901 geschrapt.

Door deze maatregel hielden de Raden van Beroep en de Centrale Raad van Beroep zich uitsluitend bezig met het oordelen over beslissingen betreffende de Ongevallenwet. In het verloop van de behandeling van het ontwerp Beroepswet in de kamer bleek er een groot verschil in opvatting te bestaan of de Centrale Raad van Beroep in 's-Gravenhage, dan wel in Utrecht gevestigd zou moeten zijn.

Alhoewel de regering van mening was, dat de Centrale Raad van Beroep in 's-Gravenhage gevestigd zou moeten blijven, is door een amendement van het kamerlid Idsinga besloten om de Centrale Raad van Beroep definitief in Utrecht te vestigen. Huurcontracten en overeenkomsten betreffende het pand van de Raad zijn als bijlage opgenomen.

In de dertiger jaren zien we, dat de bevoegdheden van de Centrale Raad van Beroep een grote ontwikkeling ondergaan. De bevoegdheden in de jaren 1903-1929 waren primair gericht op de beoordeling van de uitvoering van de werknemersverzekeringen in hoogste instantie. In de twintiger jaren werd hier de beoordeling betreffende de pensioenwetgeving aan toegevoegd.

Een grote verandering in de sociale structuur vond echter plaats in de dertiger jaren door de ontwikkeling van een wetsontwerp betreffende de regeling van de rechtstoestand van ambtenaren en militaire ambtenaren. Door deze regeling werden niet langer alleen de rechten van de werknemers gewaarborgd, maar werd deze waarborg ook uitgebreid ten opzichte van de ambtenaren.

Sinds 1919 hield een staatscommissie zich bezig met een onderzoek om tot een regeling betreffende de rechtstoestand voor ambtenaren te komen.

Van de zijde van de ambtenaar was er voor 1919 een grote behoefte ontstaan aan rechtsbescherming. Reden hiervoor was de enorme uitbreiding van de overheidstaken, waardoor er naast de echte ambtenaren ook arbeiders - ambtenaren en functionarissen met nevenfuncties binnen de overheid waren aangetrokken om de vergrote werkdruk aan te kunnen. Hierdoor ontstonden er grote verschillen in de rechten en plichten en in de geldelijke beloning tussen deze groepen.

De staatscommissie was van mening, dat er behalve de vastlegging van de rechten en plichten van de ambtenaar (materieel recht) ook een wettelijke regeling moest komen, die de rechtsbescherming van de ambtenaar tegen de door het uitvoerende gezag genomen maatregel regelde (formeel recht). De staatscommissie kwam tot de conclusie, dat er in principe gekozen zou moeten worden voor vier aparte administratieve rechters, die elk afzonderlijk ongevallen-, belasting-, ambtenaren- en pensioenzaken beoordeelden.

De minister was van mening, dat de Centrale Raad van Beroep als administratief appèlgerecht uitstekend had gefunctioneerd in beroepszaken betreffende de sociale verzekering en de pensioenzaken, waardoor deze van mening was dat de Centrale Raad van Beroep ook als appèlgerecht zou kunnen functioneren voor Ambtenarenzaken.

Als procesrecht zou de Beroepswet dan als basis gebruikt kunnen worden met enkele specifieke aanpassingen voor ambtenarenzaken. Dit ontwerp is echter nooit wet geworden.

De vraag naar een regeling voor de rechtstoestand van ambtenaren bleef echter bestaan.

Een nieuwe poging tot verwezenlijking van deze ideeën kwam tot stand in 1927. Ook in dit ontwerp van wet kwam de minister tot de conclusie dat er een regeling moest komen, die de rechten van de ambtenaren waarborgde. Tot dan toe was alleen het pensioenrecht gewaarborgd bij de Centrale Raad van Beroep. De zaken betreffende de geldelijke aanspraken waren weliswaar ondergebracht bij de Burgerlijke rechter ingevolge het artikel 2 R.O., maar de minister was van mening dat het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering door gedachten werd beheerst, die niet met de aard van de ambtenarenzaken strookte. Hierdoor werd de bescherming van het volledige ambtenarenrecht en de instelling van een bijzonder rechter voor ambtenarenzaken noodzakelijk. Aangezien de minister ook in dit wetsontwerp van mening was dat de Centrale Raad van Beroep als administratief appèlgerecht uitstekend had gefunctioneerd voor zaken betreffende werknemersverzekeringen en pensioenen, werd besloten om ook ambtenarenzaken in hoger beroep aan de Centrale Raad van Beroep toe te wijzen. Voor zaken in eerste aanleg werd een nieuw orgaan in het leven geroepen, het z.g Ambtenarengerecht.

Als basis voor het procesrecht werd de Beroepswet gebruikt met aanpassingen voor zaken betreffende het ambtenarenrecht. Nieuw binnen de ambtenarenwetgeving was, dat indien één der partijen kon aantonen, dat: "gebleken was van enige omstandigheid, die bij de behandeling van het beroep aan het gerecht niet bekend was en die op zichzelf of in verband met andere feiten of omstandigheden ernstige twijfel doet ontstaan aan de juistheid van de uitspraak", herziening van de uitspraak kon worden aangevraagd. De herziening werd verzocht aan het gerecht, dat de aangevallen uitspraak had gewezen. Buiten de regelingen voor de rechtstoestand van de ambtenaren vielen:

Dit wetsontwerp werd uiteindelijk aangenomen krachtens de wet van 12 december 1929 (stbl.530) en werd bekend onder de naam Ambtenarenwet 1929. De wet tot regeling van de rechtstoestand van Militaire Ambtenaren kwam tot stand krachtens de wet van 19 december 1931 (stbl. 519).

Ingevolge de wet van 8 december 1902 (stbl. 208) was de Centrale Raad van Beroep samengesteld uit een voorzitter, een of meer ondervoorzitters en ten hoogste 8 leden (artikel 42 Beroepswet).

Bij de wet van 28 juli 1918 (Stbl. 494) werd de samenstelling van de Centrale Raad van Beroep tevens uitgebreid met ten hoogste 9 plaatsvervangende leden.

De Centrale Raad van Beroep beraadslaagde en besliste vanaf 1903 met 5 leden, de voorzitter inbegrepen. De voorzitter werd in geval van belet of ontstentenis vervangen door een ondervoorzitter. Indien er meerdere ondervoorzitters waren, werd de voorzitter vervangen door de oudst benoemde ondervoorzitter (wet van 8 december 1902, Stbl 208, artikel 49).

Bij de wet van 28 december 1911 (stbl. 374) werd de samenstelling van de kamers teruggebracht van 5 naar 3 leden, de voorzitter inbegrepen.

De bevoegdheden van de Centrale Raad van Beroep zijn van 1903-1929 primair gericht op de beoordeling van de uitvoering van werknemersverzekeringen in hoogste instantie. Men duidt de Centrale Raad van Beroep en Raad van Beroep dan ook wel aan als beroepsrechter. Het procesrecht vindt men in de Beroepswet.

Later in die periode werd de Centrale Raad van Beroep tevens belast met de beoordeling van pensioenregelingen.

Gedurende de periode 1903-1929 had de beoordeling in hoogste instantie betrekking op de volgende wetten:

• Ongevallenwet 1901.
• Ziektewet.
• Invaliditeitswet.
• Ouderdomsrente.
• Oorlogszeeongevallenwet.
• Bijzondere rechtspraak in distributie- en andere crisiszaken.
• Ouderdomswet 1919.
• Ongevallenwet 1921.
• Pensioenwet landmacht 1922.
• Pensioenwet zeemacht 1922.
• Pensioenwet 1922.
• Militaire weduwenwet 1922.
• Land- en Tuinbouwongevallenwet.
• Pensioenwet personeel Koninklijke Marine reserve 1923.
• Pensioenwet reserve-personeel landmacht 1923.
• Pensioenwet reserve-personeel zeemacht.
• Pensioenwet voor de vrijwilligers bij de landstorm.
• Pensioenwet spoorwegambtenaren 1925.

Gedurende de periode 1930-1939 kwamen daar nog de volgende wetten bij:

• Ambtenarenwet 1929
• Militaire Ambtenarenwet 1931

De bevoegdheid van de Centrale Raad van Beroep betreffende de Ziektewet was beperkt tot het beroep over beslissingen van de Raad van Beroep betreffende het al dan niet verzekerd zijn van degene, die aanspraak maakte op ziekengeld (artikel 127 lid 2, Ziektewet).

Bij de uitvoering van de Ambtenarenwet en de Militaire Ambtenarenwet werden de bevoegdheden uitgebreid met de rechtspraak betreffende de besluiten, handelingen en weigeringen ten aanzien van ambtenaren als zodanig en de rechtverkrijgenden door een administratief orgaan genomen. Tevens werd ingevolge de Ambtenarenwet bepaald, dat de Centrale Raad van Beroep in eerste en enige aanleg oordeelde over besluiten in administratief beroep genomen.

Onder administratief beroep zijn begrepen:

1. besluiten door administratieve organen genomen, nadat een krachtens algemeen bindende regels optredende commissie in een zaak een advies of een uitspraak heeft gegeven.
2. besluiten van een krachtens algemeen bindende regels optredende commissie, waaraan de beslissing met uitsluiting van een administratief orgaan is opgedragen.

Bij de instelling van een hoger beroep of een verzoek om herziening werd ten behoeve van de Staat van de klager een griffierecht van Fl. 10,-- geheven, voor zover de klager niet een administratief orgaan of de Minister van Justitie was. Aan de partij, die in de uitspraak geheel of gedeeltelijk in het gelijk was gesteld, werden de griffierechten geheel of gedeeltelijk vergoed.

Naast de hierboven beschreven bevoegdheden betreffende de beoordeling van de uitvoering in hoogste instantie, sprak de Centrale Raad van Beroep in de periode 1930-1939 tevens het ontslag, de schorsing en de opheffing van de schorsing van een lid van de Raad van Beroep uit op vordering van de voorzitter van de Centrale Raad van Beroep (artikel 34 en 37 Ber. wet). Ingevolge een dergelijke regeling was de Centrale Raad van Beroep tevens gerechtigd het ontslag, schorsing of de opheffing van de schorsing van de leden van het Ambtenarengerecht uit te spreken. (de artikelen 10 en 12 Ambt.wet). Bovendien oefende de Centrale Raad van Beroep in 1930 tegenover de leden van deze Raad overeenkomstig de bepalingen van de artikelen 11 t/m 13 van de Wet op de Rechterlijke Organisatie en het Beleid van Justitie en tegenover de griffier overeenkomstig de bepalingen van artike1 13 van die wet de bevoegdheden uit, welke bij die artikelen aan de Hoge Raad ten aanzien van de leden van de rechterlijke macht waren toegekend.

Indien de vordering in bovengenoemde artikelen tegen de voorzitter was gericht, werden de toegekende bevoegdheden en verplichtingen door een bijzonder gemachtigde onder-voorzitter uitgeoefend en vervuld. (artikel 47 Beroepswet). Bij de wet van 22 juli 1935 (Stbl. 421) werden de bepalingen betreffende de griffier geschrapt.

Tevens waren op de Centrale Raad van Beroep de artikelen 16, 17, 19, 20 en 22 van de Ambtenarenwet mede van toepassing.

Naast de hierboven beschreven bevoegdheden betreffende de beoordeling van de uitvoering in hoogste instantie, sprak de Centrale Raad van Beroep tevens het ontslag, de schorsing of de opheffing van de schorsing van een lid van de Raad van Beroep uit op vordering van de voorzitter van de Centrale Raad van Beroep (artikel 34 en 37 Beroepswet).

Bovendien oefende de Centrale Raad van Beroep tegenover de leden overeenkomstig de bepalingen van de artikelen 11 t/m 13 van de wet op de Rechterlijke Organisatie en het Beleid van Justitie en tegenover de griffier overeenkomstig de bepalingen van artikel 13 van die wet, de bevoegdheden uit, bij die artikelen aan de Hoge Raad ten aanzien van de leden van de rechterlijke macht toegekend. Indien de vordering in bovengenoemde artikelen tegen de voorzitter was gericht, werden de toegekende bevoegdheden en verplichtingen door een bijzonder gemachtigde ondervoorzitter uitgeoefend en vervuld (artikel 47 Beroepswet).

De bevoegdheden en de omschrijving van de werkzaamheden staan vermeld in de Beroepswet.

De werkzaamheden waren grofweg in te delen in twee groepen:

De taken van de voorzitter werden tussen 1930 en 1939 uitgebreid met de volgende werkzaamheden:

Buiten de bepalingen in de Beroepswet waren tevens de artikelen 10, 14, 15, 16 lid 1, 24 en 28 van de wet op de Regterlijke Organisatie en het Beleid van Justitie op de voorzitter van toepassing.

Van 1903-1939 fungeerden als voorzitter:

De taak van de ondervoorzitter bestond gedurende de periode van 1903-1929 hoofdzakelijk uit deelneming aan de terechtzitting. Bij afwezigheid van de voorzitter werd deze vervangen door één van de ondervoorzitters. Indien er meerdere ondervoorzitters waren, werd de voorzitter vervangen door de oudst benoemde ondervoorzitter (artikel 49 Beroepswet).

Evenals bij de voorzitter waren buiten de bepalingen in de Beroepswet de artikelen 10, 15, 16 lid 1, 24 en 28 van de wet op de Regterlijke Organisatie en het Beleid van Justitie van toepassing.

De taak van de onder-voorzitter bleef gedurende de periode 1930-1939 min of meer hetzelfde als de voorgaande periode.

Van 1903-1939 fungeerden als ondervoorzitter:

Van 1903-1939 fungeerden als leden:

In de wet van 26 mei 1918 (Stbl 494) werd aangegeven dat "in geval van afwezigheid, belet of ontstentenis van een lid, deze wordt vervangen door een plaatsvervanger, die beschikbaar is".

Op de plaatsvervangers van de Centrale Raad van Beroep waren buiten de artikelen 43, 44, 46 t/m 51 in de Beroepswet de artikelen 10, 24 en 28 van de wet op de Regterlijke Organisatie en het Beleid van Justitie van toepassing

Van 1903-1939 fungeerden als leden-plaatsvervangers:

Behalve met de bij de wet opgedragen werkzaamheden, zoals het verlenen van bijstand aan de voorzitter, was deze onder meer belast met het beheer van de griffie, het bewaren van minuten, registers enz. Op de griffiers waren tevens de artikelen 10, 15, 16 lid l en 28 der wet op de Regterlijke Organisatie en het Beleid van Justitie van toepassing.

Van 1903-1929 fungeerden als griffier:

De Centrale Raad van Beroep was gedurende de periode 1903-1915 gehuisvest aan de Trans 10 te Utrecht en gedurende de periode 1915-1929 aan de Trans 19 te Utrecht.

Gedurende de periode 1903-1929 waren nog andere instanties in het gebouw van de Centrale Raad van Beroep gevestigd.

Ingevolge hetzelfde Koninklijk Besluit werd de bevoegdheid van de Raad van Beroep Utrecht (ongevallenverzekering) overgedragen aan de Raad van Beroep te 's-Gravenhage. Deze raad bleef zitting houden in het gebouw van de Centrale Raad van Beroep, wanneer het aanhangig gemaakte zaken betreffende het ressort Utrecht en omstreken betrof. Andere instanties binnen het gebouw van de Centrale Raad van Beroep gevestigd, waren de Voogdijraad (vanaf 1915) en de Raad van Beroep der directe belastingen.

De archiefbescheiden van de Centrale Raad van Beroep over de periode 1903-1939 werden aangetroffen in het archief van de tegenwoordige huisvesting van deze raad aan de Maliebaan 31 te Utrecht.

De archiefbescheiden werden tot 1979 op de zolder van het gebouw aan de Trans 19 bewaard, geordend in stapels op tafels, respectievelijk in stellingen. Pas in 1979 werden de bescheiden naar aanleiding van de verhuizing naar de Maliebaan 31 in dozen verpakt.

Overbrenging van een overheidsarchief

Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.

Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:

1. Creëer een account of log in.
2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Centrale Raad van Beroep, nummer toegang 2.09.39, inventarisnummer ...

VERKORT:
NL-HaNA, Centrale Raad van Beroep, 2.09.39, inv.nr. ...

Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Het archief van de Bijzondere Commissie voor Georganiseerd Overleg inzake Deurwaarders, Klerken en Conciëirges bij de Gewone Gerechten, de Centrale Raad van Beroep en het Hoog Militair Gerechtshof, 1920-1935, nummer toegang 2.09.41.07.

Het archief van de Hoge Raad der Nederlanden, (1939) 1940-1979 (1981), bevat stukken betreffende cassatieberoepen tegen uitspraken van de Centrale Raad van Beroep, nummer toegang 2.09.65.

Grosse Rep. No. 1628

In naam der Koningin!

Heden den een en dertigsten Juli negentien honderd veertien verrekenen voor mij Hendrik Albert Beets, notaris ter standplaats Utrecht, de Edelachtbare Heer Meester Joachimus Pieter Fockema Andreae, Burgemeester der gemeente Utrecht, als zoodanig bijgestaan door den secretaris dier gemeente den Heer Meester Johannes Bool, beiden wonende te Utrecht, te komen in hunne vermelde hoedanigheid van Burgemeester en Secretaris der gemeente Utrecht en krachtens besluit van den Raad dier gemeente, genomen in zijne openbare vergadering van den veertienden mei negentien honderd veertien, goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Utrecht den vijfentwintigsten Mei daaraanvolgende derde afdeling nommer 1332/1075, hierbij handelende voor, en namens de gemeente Utrecht die verklaarden bij deze te hebben verstuurd aan den Staat der Nederlanden (Departement van justitie) voor welken zulks wordt aangenomen door den heer Simon Wijn, Rijksbouwmeester voor de Justitiegebouwen, wonende te 's-Gravenhage als daartoe gemachtigd door den Minister van justitie bij onderhandsche volmacht van den twee en twintigsten April 1900 veertien, deel 164, folio 3 recto, vak 8, een blad, geen renvooi. Ontvangen voor recht een gulden twintig cent. De f.d. Ontvanger Get. (geteekend van steeden, en welke, na vooraf door den lasthebber in tegenwoordigheid van mij notaris en van de getuigen voor echt erkend en ten blijke daarvan door allen geteekend te zijn, aan deze minute is vastgehecht, het gebouw, genaamd "Sic Semper", staande aan de Trans nummer 19 hoek Nieuwegracht, te Utrecht, Kadastraal bekend gemeente Utrecht, Sectie B nummer 3191, zulks voor den tijd van tien jaren, ingegaan den Zeventienden Maart negentienhonderd veertien en zullende eindigen zonder opzegging, den Zestienden Maart negentienhonderd vier en twintig, tegen den huurprijs van vier duizend gulden per jaar, van welken huurprijs voor de eerste maal een evenredig gedeelte over den verstreken huurtijd zal moeten worden betaald op den eersten Mei negentienhonderd veertien en voor het vervolg telkens na afloop van elk half jaar, derhalve telken jare op den eersten November in den eersten Mei, een bedrag van twee duizend gulden.

Enzovoorts onder de navolgende bepalingen

Artikel 1. enz.

Artikel 4.

De gemeente betaalt de zakelijke lasten. Alle andere belastingen of lasten, nu of in het vervolg van het gehuurde geheven wordende of daar uitgaande betaalt de huurder. De kosten van het waterverbruik zijn voor rekening van den huurder en worden door dezen rechtstreeks aan de Gemeente Utrecht voldaan op door deze in te dienen nota

De gemeente betaalt de kosten en rechten van dit huurcontract.

Artikel 5.

Van den bovengemelde huurprijs van vier duizend gulden per jaar wordt - met ingang van den dag waarop de Gemeente ophoudt huur te zijn verschuldigd voor het door haar gehuurde en kosteloos ten dienst van den Centralen Raad van Beroep in gebruik gegeven gebouwen aan den Trans nummer 10 - gedurende den loop dezer huurovereenkomst in mindering gebracht een bedrag van een duiezend vijf honderd gulden per jaar of zeven honderd vijftig gulden per half jaar.

Artikel 6.

De betaling van de huurpenningen zal Geschieden door middel van toezending aan Burgemeester en Wethouders van eene assignatie telkens ten bedrage van een verschenen huurtermijn, na inzending door de gebruikers van het perceel van eene verklaring van huurprestatie, onderteekend door den voorzitters van den centralen en den plaatelijken Raad van Beroep.

AFSCHRIFT. 9/110.

Burgemeester en Wethouders van Utrecht, ten deze die Gemeente vertegenwoordigende en handelende krachtens en ter uitvoering van het raadsbesluit van 20 Maart 1924, zooals dat, gewijzigd bij raadsbesluit van 16 April 1924, is goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Utrecht den 22sten April 1924 3de afdeeling, no. 1033/722, verklaren te hebben verhuurd aan:

den Staat den Nederlanden, voor wien ten deze optreedt de Minister van Financiën te 's-GRAVENHAGE, die door medeondertekening van deze akte erkent namens den Staat der Nederlanden te hebben gehuurd en in den toestand, waarin zich het gehuurde bevindt, in huur van de gemeente Utrecht aan te nemen: het gebouw "Sic Semper", staande aan den Trans No.19, te Utrecht en kadestraal bekend gemeente Utrecht, sectie B. no.5191, voor den tijd van één jaar, gerekend te zijn ingegaan den 17den Maart 1924 en mitsdien eindigende den 16den Maart 1925, doen onder bepaling, dat de huur na afloop van het huurjaar, ten hoogste gedurende tien jaren, telkens met één jaar zal wonden verlengd, indien niet tenminste zes maanden tevoren de huur door een der partijen schriftelijk is opgezegd.

En voorts onder de volgende bepalingen en bedingen:

Artikel 1.

Deze verhuur en huur geschiedt tegen den huurprijs van vier duizend gulden (f.4000-) per jaar bij vooruitbetaling te voldoen in twee halfjaarlijksche termijnen, verschijnende den laten Mei en den laten November van het huurjaar, telkens met 1/2 gedeelte ten kantore van den gemeenteontvanger.

Artikel 2.

Aan het gehuurde mag zonder schriftelijke toestemming van Burgemeester en Wethouders, geene andere toestemming worden gegeven dan van lokalen voor den Centralen en den plaatselijken Raad van Beroep of voor eventueel andere, onder het departement van Justitie ressorteerende instelligen.Het moet overeenkomstig die bestemming door den huurder warden gebruikt en mag niet ongebruikt worden gelaten. Het is den huurder niet geoorloofd het perceel geheel of gedeeltelijk in huur of in gebruik aan een ander af te staan zonder schriftelijke toestemming van Burgemeester en Wethouders. In deze verhuur en huur is niet begrepen een bij het perceel behoorende kelder, welke een afzonderlijken toegang heeft de zijde van de gracht en welke kelder door de Gemeente Utrecht te heren bate gebruikt of verhuurd kan worden, zoolang die kelder niet voor het bergen van archieven door het Rijk moedig is.

Artikel 3.

De huurder neemt voor zijn rekening alle onderhoud van het gehuurde de grove reparatiën daaronder begrepen.
Het gehuurde zal echter niet mogen worden verbouwd zonder schriftelijke toestemming van Burgemeester en Wethouders, terwijl al wat met die toestemming door den huurder mocht zijn gedaan of aangebracht, bij het verlaten van het gehuurde zonder vergoeding moet worden achtergelaten en aan de Gemeente verblijft.

Artikel 4.

De directie der gemeentewerken moet te allen tijde tot opneming van het gehuurde worden toegelaten.

Artikel 5.

De Gemeente betaalt de zakelijke belastingen. Alle andere belastingen of lasten, nu of in het vervolg van het gehuurde gegeven wordende of daar uitgaande, betaalt de huurder.
De kosten van het waterverbruik zijn voor rekening van den huurder en worden door dezen rechtstreeks aan de Gemeente Utrecht voldaan op door deze in te dienen nota's.
De Gemeente betaalt de kosten en rechten van dit huurcontract.

Artikel 6.

De betaling van de huurpenningen zal geschieden door middel van een assignatie telkens ten bedrage van een verschenen huurtermijn na inzending door de gebruikers van het perceel van een verklaring van huurvergoeding, ondertekend door de voorzitters van den Centralen en den plaatselijken Raad van Beroep.

Artikel 7.

Bij niet prompte voldoening van huurpenningen op tijd en wijze voorgeschreven of bij overtreding of niet-nakoming van eenige der verder ten deze gemaakte bepalingen, zal de huurder in verzuim zijn, uit kracht der verbintenis zelve door het enkel verloop van den termijn, door de overtreding of de niet-nakoming en zonder dat in verzuimstelling noodig is.
Dat verzuim zal Burgemeester en Wethouders kunnen leiden tot het nemen van het besluit tot het dadelijk doen eindigen van alle verdere huur en de huurder zal verplicht zijn, om binnen twee dagen na de beteekening van dit besluit, het gehuurde te ontruimen en te verlaten op straffe van na dien tijd daaruit en af te worden gezet op de wijze bij de wet bepaald.
De huurder is in wet geval in dit artikel omschreven verplicht, behalve de verschenen huurpenningen en de kosten, schaden en interessen, welke de Gemeente mocht hebben en lijden, doordat de huurder in gebreke blijft het gehuurde binnen den in de vorige alinea bedoelden termijn te ontruimen en te verlaten, aan de Gemeente als schadeloosstelling te betalen een bedrag gelijkstaande met den huurprijs van drie maanden.

Artikel 8.

Deze huurovereenkomst wordt aangegaan onder de ontbindende voorwaarde, dat zij zal eindigen op den dag waarop de wet de gemeente Utrecht niet meer mocht aanwijzen als zetel van den Centralen Raad van Beroep of dezen Raad zelf geheel mocht doen verdwijnen.

Artikel 9.

Voorzooveel bij deze overeenkomst van de bepalingen der wet niet is afgeweken, zijn partijen verplicht zich te gedragen naar de voorschriften betrekkelijk huur en verhuur van huizen in het Burgerlijk Wetboek opgenomen en zijn die bepalingen op deze overeenkomst van toepassing.

Artikel 10.

De huurder kiest terzake van deze overeenkomst domicilie ter griffie van de arrondissements-rechtbank te Utrecht Aldus overeengekomen en geteekend te 's-GRAVENHAGE/Utrecht den 9 Februari 1925/27 Januari 1925.

De Huurder,
get H. COLIJN.

Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris,
get J.de LANCE

De Burgemeester,
get. FOKEMA ANDREA

Voor gelijkluidend afschrift,
DE SECRETARIS-GENERAAL
VAN HET MINISTRIE VAN FINANCIEN,
get. de Vries.

Nr. 8860/20 O.W. AFSCHRIFT 18/46

Nadere overeenkomst.

Burgemeester en Wethouders van UTRECHT, ten deze die Gemeente vertegenwoordigende en handelende krachtens en ter uitvoering van het raadsbesluit van 16 November 1928, Nr. 9860/13 O.J.., goedkeurd bij besluit van Gedeputeerde Staten van UTRECHT van 4 December 1928 3e afdeeling , Nr. 3223/2497, ter eene zijde,

en

De Staat der Nederlanden, voor wien ten deze, behoudens bekrachtiging door de Minister van Financiën, optreedt het Hoofd van den Rijksgebouwendienst,

ter andere zijde:

in aanmerking nemende, dat de Gemeente bij overeenkomst van 9/27 Februari 1925 aan den Staat heeft verhuurd het gebouw "Sic Semper staande aan den Trans Nr. 19 te UTRECHT, kadastraal bekend gemeente UTRECHT, Sectie B, Nr. 3191 zulks tegen vergoeding van een huurprijs van f.3.000.- 's-jaars, voor den tijd van één jaar, gerekend te zijn ingegaan den 17den Maart 1924 en onder bepaling, dat de huur na afloop van het huurjaar, ten hoogste gedurende tien jaren telkens met één jaar zal worden verlengd, indien niet ten minste zes maanden te voren de huur door een der partijen schriftelijk is opgezegd, in aanmerking nemende verder, dat deze huur sindsdien niet is geendigd,

alsmede dat

in genoemd gebouw door de Gemeente overeenkomstig daatoe gedaan verzoek van den Minister van Financiën een electrische lichtinstallatie is aangebracht;

verklaren te zijn overeengekomen om in het bij genoemde huurovereenkomst bepaalde de volgende aanvullingen en wijzigingen aan te brengen;

Artikel 1.

De Staat verklaart, dat de electrische lichtinstallatie, zooals die door de Gemeente te zijnen behoeve in genoemd gebouw Trans Nr. 19 is aangebracht, zijn goedkeuring wegdraagt. De Staat is verplicht deze lichtinstallatie, welke het eigendom van de Gemeente blijft, in goeden staat te onderhouden. Hij mag daarin zonder bijzondere toestemming van Burgemeester en Wethouders geen Wijzigingen aanbrengen.

Artikel 2.

De Staat zal met ingang van den eersten dag der maand volgende op die, waarin de aanleg der lichtinstallatie is gereed gekomen, t.w. van l Mei 1929 af, jaarlijks als vergoeding van de kosten van den aanleg van de lichtinstallatie boven den krachtens de in den aanhef aangehaalde huurovereenkomst verschuldigden huurprijs van f.3.000,- 's-jaars aan de Gemeente een bedrag verschuldigd zijn van f. 155.48, zijnde acht procent van bedoelde kosten van aanleg met inbegrip van de kosten van toezicht, welk bedrag elk half jaar tegelijk met de betaling van de huur op den len Mei en den lsten November voor de helft moet worden voldaan, zulks met dien verstande, dat bij nietweder inhuring van het gebouw door het Rijk na afloop van de loopende huur op 15 Maart 1935 het door de inmiddels betaalde verhoogingen nog niet gedekte gedeelte van de bedoelde kosten in eens aan de Gemeente worden uitgekeerd, doch tevens onder bepaling dat het Rijk ingeval van wederinhuring van het gebouw op het genoemde tijdstip de huurverhooging niet langer zal behoeven te betalen dan tot het tijdstip, waarop de aanlegkosten tot voormeld bedrag volledig zijn voldaan.

Artikel 3.

In de aangehaalde huurovereenkomst van 9 Februari 1925/27 Januari 1925 wordt een wijziging aangebracht in dier voege, dat in den aanhef daarvan in plaats van de woorden ‘voor den tijd van één jaar’, worden gelezen de woorden "voor den tijd van tien jaren" en dat uit dien aanhef vervallen de woorden: en mitsdien eindigende den 16den Maart 1925, doch onder bepaling, dat de huur na afloop van het huurjaar ten hoogste gedurende tien jaren telkens met een jaar zal worden verlengd indien niet ten minste zes maanden te voren de huur door een der partijen schriftelijk is opgezegd:"

Artikel 4.

In afwijking van het in artikel 3 der huur vereenkomst van 9 Februari 1925/27 Januari 1925 bepaalde zal het den Staat geoorloofd zijn bij het einde der huurovereenkomst de van zijnentwege in genoemd gebouw Trans Nr. 19 aangebrachte verlichtingsornamenten tot zich te namen zonder dat hij deswege tot eenige andere vergoeding gehouden zal zijn die van de door de wegneming veroorzaakte schade. Aldus nader overeengekomen en geteekend
te 's-GRAVENHAGE/UTRECHT, den 11den Juni 1929

Het Hoofd van den Rijksgebouwendienst
get. VERBREEK

Burgemeetster en Wethouders van UTRECHT,
De Secretaris, get J. de HAVE
De Burgemeester, get. FOCKEMA ANDREA.

GEODGEKEURD
's-GRAVANHAGE 18 Juni 1929 No. 46 Afd. R.G.B.

DE MINISTER VAN FINANCIEN

Voor den Minister

DE SECRETARIS-GENERAAL,
get. de VRIES
Voor Gelijkluidend Afschrift,

DE SECRETARIS-GENERAAL,
get. de VRIES.