Terug naar zoekresultaten

2.14.07 Inventaris van het archief van de Nederlandse Commissie voor Iconografische Documentatie, (1944) 1952-1977

Download inventaris als PDFDownload inventaris als XML

Bekijk de zoekhulp bij dit archief

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Beschrijving

ArchiefBeschrijving van het archiefArchiefvormingInhoud en structuur van het archiefAanwijzingen voor de gebruikerVerwant materiaal

Archief

Titel

2.14.07
Inventaris van het archief van de Nederlandse Commissie voor Iconografische Documentatie, (1944) 1952-1977

Auteur

J.A.A. Bervoets

Versie

31-03-2022

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1978 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Nederlandse Commissie voor Ikonografische Documentatie
Nederlandse Cie. Ikonografische Documentatie

Periodisering

archiefvorming: 1952-1977
oudste stuk - jongste stuk: 1944-1977

Archiefbloknummer

O27540

Omvang

; 13 inventarisnummer(s) 0,10 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Nederlandse Commissie van Ikonografische Documentatie

Samenvatting van de inhoud van het archief

De Nederlandse Commissie voor Ikonographische Documentatie is in 1929 ingesteld met als doel het registreren van schilderijen, tekeningen, prenten, kaarten en portretten zodat dit materiaal gebruikt zou kunnen worden bij het illusteren van historische publicaties. Het archief bevat o.a. stukken betreffende de organisatie, verslagen van bijeenkomsten van de Internationale Ikonografische Commissie, reproducties van portretten van leden van het geslacht Van Voorst tot Voorst en documentatie betreffende de commissie.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
De Nederlandsche Commissie voor Ikonographische Documentatie werd ingesteld bij beschikking van de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen van 31 oktober 1929, nr. 5006. Aan deze instelling ging een verzoek van de Algemene Rijksarchivaris, mr. R. Fruin vooraf, waarin hij de doelstellingen van deze commissie uiteenzette: het registreren van "schilderijen, teekeningen en platen, geteekende en gedrukte kaarten, portretten enz." die als illustratie bij historische publicaties kunnen worden gebruikt. De oprichting van de commissie werd aangemoedigd door het Internationaal Comité voor Geschiedeniswetenschappen, dat in het voorjaar van 1929 bijeenkwam ( TEN 1) Archief van leden van het geslacht Van Beresteyn en aanverwante geslachten, inv. nr. 2051. ) . Uitgangspunt van de werkzaamheden van de commissie was een reeds verschenen publicatie van een opgave van geschilderde en gebeeldhouwde portretten tot 1800. De Iconographia Batava van E.W. Moes E.W. Moes, Iconographia Batava, beredeneerde lijst van geschilderde en gebeeldhouwde portretten van Noordnederlanders in vorige eeuwen. Amsterdam, 1897-1905. . Zijn werkzaamheden werden met grote ijver voortgezet voor jhr. mr. dr. E.A. van Beresteyn, die de leiding had over het in 1923 opgerichte iconographisch bureau van het Genealogisch Heraldisch Genootschap "De Nederlandsche Leeuw" ( Archief van leden van het geslacht Van Beresteyn en aanverwante geslachten, inv. nr. 2046. ) . Ook kon de commissie beschikken over het kunsthistorisch documentatiemateriaal van C. Hofstede de Groot, die in 1928 zijn verzameling aan de staat schonk ( Archief van leden van her geslacht Van Beresteyn en aanverwante geslachten, inv. nr. 2048. ) . Was de commissie zelf in eerste instantie een werkcommissie, die zich met de registratie van iconographisch materiaal bezighield, in 1930 diende zij ook het departement van advies over de zorg voor het verzamelde materiaal ( Archief van leden van her geslacht Van Beresteyn en aanverwante geslachten, inv. nr. 2052. ) . In 1932 werd het Rijksbureau voor Kunsthistorische en Iconographische Documentatie opgericht, dat in 1935 zijn bureau kreeg aan de Korte Vijverberg, Den Haag. Van Beresteyn, die op zijn karakteristieke manier een dominerende figuur in de commissie was, schonk aan het bureau zijn documentatiemateriaal en werd beheerder van de iconographische verzameling ( Archief van leden van her geslacht Van Beresteyn en aanverwante geslachten, inv. nr. 2048. ) . Hij was het, die de fiches ontwierp, waarop portretten beschreven moesten worden. Deze fiches werden ook door de iconographische commissie van het Internationaal Comité voor Geschiedeniswetenschappen als richtlijn aanbevolen aan andere landelijke commissies. Onder invloed van Van Beresteyn bepaalde de door de commissie voorgestane iconografie zich vooral tot de registratie van portretten. De aktiviteiten van Van Beresteyn leidden in 1945 tot de oprichting van het Centraal Bureau voor Genealogie, dat de iconographische afdeling van het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie overnam, waarna het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie als een afzonderlijke instelling bleef voortbestaan ( Onder "iconografische documentatie" verstaat men de portrettendocumentatie die uitging van de afgebeelde persoon; documentatie, uitgaande van de schilder, bleef bij het Rijksbureau van Kunsthistorische Documentatie. ) . De commissie, die bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog haar officiële activiteiten staakte - pogingen tot uitgave van ikonografieën beperkten zich tot persoonlijke initiatieven van Van Beresteyn - kwam eerst weer in 1953 bijeen. De secretaris, O.L. van der Aa, voerde officiële correspondentie en notuleerde formele afspraken, waarin onder meer wensen omtrent de positie ten aanzien van het Centraal Bureau voor Genealogie werden geformuleerd ( Notulen van de vergadering van de commissie, 23 maart 1953, inv. nr. 2. ) . De leden waren van mening, dat de werkzaamheden van het Centraal Bureau te genealogisch waren gericht en wilde de nadruk leggen op de meer historische en kunsthistorische aspecten van de iconografie ( Notulen van de vergadering van de commissie, 23 maart 1953, inv. nr. 2. Notulen van de vergadering van 15 januari 1954 en 24 mei 1955. ) . Op 28 december 1955 richten de voorzitter van de commissie (mr. A. Staring) en de voorzitter van het Centraal Bureau voor Genealogie (jhr. mr. C.C. van Valkenburg) de Stichting Iconografisch Bureau op. Met ingang van 1 januari 1957 heeft deze het documentatiemateriaal en de werkkrachten van de iconografische afdeling van het Centraal Bureau voor Genealogie overgenomen ( Een geschiedenis van het beheer van dit documentatiemateriaal bevindt zich in inventarisnummer 12. ) . De werkzaamheden van de commissie bleven sedertdien beperkt tot het plannen van uitgaven van iconografieën als van Constantijn Huygens, Erasmus, Michiel de Ruyter en de heruitgave van Moes' Iconographia Batava. Na 1963 bleek de commissie slechts te bestaan uit de voorzitter en de secretaris, doordat na overlijden en terugtrekking van de overige leden geen vakatures meer werden opgevuld. De secretaris van de commissie liet in het Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie van 1973 een artikel over de geschiedenis van de iconografie in Nederland het licht zien O.L van der Aa, "Feiten en conterfeitsels, portretteniconografie in Nederland", t.a.p., pag. 30-43. .
In het kader van een onderzoek naar niet meer werkzame staats- en andere commissies werd de commissie bij beschikking van de minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk van 27 september 1977, nr. 193.6601 M.M.A., opgeheven. Het archiefbestand van de commissie werd onder de zorg van het ministerie gebracht.
Geschiedenis van het archiefbeheer
De verwerving van het archief
Overbrenging van een overheidsarchief

Inhoud en structuur van het archief

Verantwoording van de bewerking In januari 1978 werd het archief overgedragen aan de Tweede Afdeling van het Algemeen Rijksarchief. Toen bleek, dat een gedeelte van het bestand uit gedeponeerde papieren, afkomstig van jhr. mr. dr. E.A. van Beresteyn , bestond, werd dit gedeelte beschouwd als een bestanddeel van het reeds op het Algemeen Rijksarchief berustende familie-archief Van Beresteyn ( Correspondentie van de Tweede Afdeling, 1978 D.9.10 Correspondentie van de Tweede Afdeling, 1978 D.8.19 ) . Het overige werd in het voorjaar van 1978 geinventariseerd door drs. J.A.A. Bervoets, chartermeester I bij de Tweede Afdeling van het Algmeen Rijksarchief. Bij het archiefbestand werd enig documentatiemateriaal gevoegd dat door jhr. mr. C.C. van Valkenburg werd verstrekt om enige nadere informatie te verschaffen over de geschiedenis van de iconografische afdeling van het Centraal Bureau voor Genealogie.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Nederlandse Commissie voor Ikonografische Documentatie, nummer toegang 2.14.07, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Nederlandse Cie. Ikonografische Documentatie, 2.14.07, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Archiefbestanddelen