Terug naar zoekresultaten

2.19.206 Inventaris van het archief van de Stichting World Press Photo, 1955 - 2009

Download inventaris als PDFDownload inventaris als XML

Bekijk de zoekhulp bij dit archief

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Beschrijving

ArchiefBeschrijving van het archiefArchiefvormingInhoud en structuur van het archiefAanwijzingen voor de gebruikerVerwant materiaal

Archief

Titel

2.19.206
Inventaris van het archief van de Stichting World Press Photo, 1955 - 2009

Auteur

B. ten Berge, World Press Photo

Versie

23-08-2017

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
2010 (c)

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

World Press Photo
World Press Photo

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1955-2009

Archiefbloknummer

I90

Omvang

; 453 inventarisnummer(s) 10,70 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het. De publicaties zijn ook gesteld in andere talen, met name in het,en, maar ook in het,en.
Nederlands
Frans
Engels
Duits
Spaans
Italiaans
Pools

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Stichting World Press Photo

Samenvatting van de inhoud van het archief

De Stichting World Press Photo is een onafhankelijke non-profitinstelling die jaarlijks de belangrijkste internationale wedstrijd in persfotografie organiseert. Het archief omvat het bestuurs- en directiearchief van de stichting, alsmede een omvangrijke verzameling publicaties. Het bestuursarchief bestaat voornamelijk uit vergaderstukken, correspondentie, financiële stukken en dossiers, onder meer betreffende sponsoring. De verzameling publicaties omvat onder meer de jaarboeken, retrospectieve fotoboeken, tentoonstellingscatalogi en affiches.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
World Press Photo is voortgekomen uit de Nederlandse Vereniging van Fotojournalisten (NVF). Tijdens de jaarvergadering in Amsterdam in april 1955 werd gesproken over de viering van het 25-jarig bestaan van de vereniging in 1956. Kees Scherer en Bram Wisman stelden voor om de jaarlijkse tentoonstelling voor deze feestelijke gelegenheid uit te breiden door buitenlandse collega’s uit te nodigen. De eerste man uit het bestuur die het idee steunde, was het nieuw gekozen bestuurslid Ben van Meerendonk. De druk uit de vergadering werd steeds groter en uiteindelijk ging het bestuur overstag onder voorwaarde dat de jaarlijkse wedstrijd voor de eigen leden voor de beste persfoto van het jaar (de Zilveren Camera) geïntegreerd zou worden in de internationale tentoonstelling.
Van Meerendonk, Scherer en Wisman vormden het tentoonstellingscomité. Internationale persbureaus werd via de telex en persoonlijke contacten gevraagd hun fotografen aan te sporen om mee te doen. Ook redacties van buitenlandse geïllustreerde bladen werden aangeschreven. Veel steun kregen de organisatoren van Henk Kersting, die het Nederlandse filiaal van Associated Press leidde.
In december 1955 werden 301 foto’s van 42 fotografen uit 11 landen voorgelegd aan een vijfkoppige internationale jury. Zij verkozen een foto van de Deense fotojournalist Mogens von Haven tot beste persfoto. De tentoonstelling werd door Minister Cals van Cultuur geopend in de expositieruimte van kunstenaarssociëteit Arti et Amicitiae in Amsterdam. De tentoonstelling werd een succes: 1000 bezoekers in tien dagen tijd en veel respons in de (internationale) pers. Het besluit werd genomen om deze eerste internationale wedstrijd tot een jaarlijkse te maken.
Ben van Meerendonk, general secretary van World Press Photo slaagde erin om voor de tweede editie van de internationale tentoonstelling een (gemeenschappelijke) inzending uit de Sovjet-Unie binnen te halen. Dit veroorzaakte grote opschudding want de Sovjet-Unie was kort daarvoor Hongarije binnengevallen en de NVF had zich solidair verklaard met het Hongaarse volk en geprotesteerd tegen de beperking van vrije meningsuiting. De gemeente Amsterdam trok haar financiële garantie in. De tentoonstelling van 1956 werd uitgesteld tot maart 1957. De derde jurering en tentoonstelling vonden plaats in april 1958 in het Stedelijk Museum in Amsterdam.
De vereniging was klein en armlastig daarom was een subsidiegarantie van zowel de rijksoverheid als van de gemeente onmisbaar. Maar het werd steeds moeilijker om dit geld los te krijgen. Sponsoring door het bedrijfsleven was zeer welkom maar het was in die tijd niet geloofwaardig om als persinstelling al te nauwe banden aan te gaan met het bedrijfsleven. Dat zou de onafhankelijkheid in gevaar kunnen brengen.
De voorzitter van de NVF, Peter van Breukelen, woonachtig in Den Haag, maakte zijn eigen gemeente enthousiast en kreeg een garantie van haar los. De vierde tentoonstelling vond in de herfst van 1959 plaats in het Haags Gemeentemuseum. Deze instelling zou gastheer zijn van WPPh totdat de opposanten binnen het museum, die vonden dat persfoto’s niet in een museum thuishoorden, hun gelijk haalden. In 1967, 1968 en 1969 werd de jurering en tentoonstelling georganiseerd in een andere Haagse instelling: het Nederlands Congres Centrum, steeds met administratieve ondersteuning van de gemeente.
In 1960 was de Stichting World Press Photo (Competition) opgericht met als doel de continuïteit te waarborgen en de vereniging te ontlasten van financiële zorgen. De leden van de NVF voelden zich steeds minder betrokken bij WPPh omdat de nationale verkiezing voor de Zilveren Camera meer en meer in de verdrukking kwam. In 1971 trok de NVF zich helemaal terug uit de stichting en werd WPPh definitief onafhankelijk.
Drie keer moest de wedstrijd afgeblazen worden vanwege aanhoudende financiële perikelen. Persfoto’s die zijn gemaakt in 1959, in 1961 en in 1970 zijn nooit door WPPh gejureerd. Na dit laatste dieptepunt werd een nieuwe reddingoperatie op poten gezet door Joop Swart (hoofdredacteur maandblad Avenue), Guus van der Heijden (directeur ANP) en Henk Kersting (The Associated Press). De wedstrijd van 1972, met foto’s uit 1971 vond weer plaats in Amsterdam. WPPh kreeg haar eerste directeur: Henk Kersting. Joop Swart kreeg van zijn werkgever, de VNU, ruim baan en werd de drijvende kracht achter WPPh.
Er was een mentaliteitsverandering nodig om de fondsenwerving te professionaliseren. Wetenschap en cultuur, waartoe WPPh zich rekende, waren vooral het domein van de overheid. Deze werd geacht voorwaarden te scheppen en subsidies te verlenen. Relaties met het bedrijfsleven werden tot dan toe met argusogen bekeken. Een persinstelling als WPPh moest onafhankelijk kunnen opereren om geloofwaardig te zijn. De jaarlijkse subsidie van de gemeente Amsterdam, hoe wezenlijk ook, was te beperkt om de groei van de organisatie te ondersteunen. De wedstrijd groeide tot meer dan 1000 deelnemende fotografen (1988) die zo’n 10.000 foto’s (1989) inzonden. KLM was al sinds de oprichting een vaste partner van WPPh. Ook Kodak had al vele jaren de organisatie gesteund. In 1987 werden beide bedrijven de eerste ‘corporate’ sponsors van WPPh. In 1992 werd Canon de derde ‘corporate’ sponsor.
Marloes Krijnen, die in 1989 aantrad als directeur, heeft grote projecten opgezet die het aanzien van de organisatie zowel bij het brede publiek (tentoonstellingen) als bij de professionele achterban sterk verbeterde. Sinds 1990 worden er workshops in voormalige Oostbloklanden en in de Derde Wereld georganiseerd. In 1994 ging de jaarlijkse Joop Swart Masterclass van start.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Dit archief omvat het bestuurs- en directiearchief van de Stichting World Press Photo sinds 1972. Het archief van vóór 1972 is grotendeels verloren gegaan. Dat deel is zoveel mogelijk gereconstrueerd door middel van kopieën uit andere archieven, te weten:
  • Archief Nederlandse Vereniging van Fotojournalisten (Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam)
  • Archief Nederlandse Vereniging van Journalisten (Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam)
  • Archief Bram Wisman (Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam)
  • Archief Ben van Meerendonk, Algemeen Hollands Fotopersbureau (Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam)
  • Archief Gemeentemuseum Den Haag (Haags Gemeentearchief)
  • Archief Nederlands Congresgebouw (Haags Gemeentearchief)
  • Rijksprentenkabinet (Rijksmuseum Amsterdam, Collectie Hartkamp)
Ook zijn enkele stukken toegevoegd uit het bezit van nabestaanden van oud-bestuursleden (Van Kats, Klaverstijn, Swart) en van oud-winnaars.
Het archief is door de organisatie zelf beheerd tot aan de overdracht (inbewaringgeving) aan het Nationaal Archief in 2010.
Het archief is voor langere tijd in beheer, niet in eigendom verkregen.

Inhoud en structuur van het archief

Inhoud
Het archief omvat het bestuurs- en directiearchief van de Stichting World Press Photo, alsmede een omvangrijke verzameling publicaties. Het bestuursarchief bestaat voornamelijk uit vergaderstukken, correspondentie, financiële stukken en dossiers, onder meer betreffende sponsoring. De verzameling publicaties omvat onder meer de jaarboeken, retrospectieve fotoboeken, tentoonstellingscatalogi en affiches. Het archief is van belang voor onderzoek naar de ontwikkeling van de fotojournalistiek en van de media in het algemeen.
Selectie en vernietiging
Uit het archief is niet vernietigd.
Aanvullingen
Het archief is niet volledig. De volgende archiefbestanden berusten nog bij de stichting om later te worden overgedragen:
  • Wedstrijdarchief (Contest archive, administratie)
  • Huisarchief (Home archive, beeldarchief van de activiteiten van de organisatie)
  • Persarchief
  • Bureau (Office)
  • Communicatie (Communication)
  • Prijsuitreiking enz. (Awards Days)
  • Jaarboek en Tentoonstelling (Yearbook, Exhibitions)
  • Educatie (Education)
  • Retrospectieve projecten (Retrospective)
Verantwoording van de bewerking
Het archief is bewerkt door Ben ten Berge, sinds 1998 archivaris van de Stichting World Press Photo.
Ordening van het archief
Het archief is in twee rubrieken onderverdeeld: A. Publicatiearchief, en B. Bestuurs- en directiearchief.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
In het algemeen is reproductie van originele bescheiden uit dit archief, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Men moet echter bij de reproductie van alle teksten rekening houden met mogelijke beperkingen krachtens het auteursrecht. Dit betekent dat reproductie slechts voor eigen gebruik zonder nadere toestemming van de rechthebbende auteurs of hun nabestaanden is toegestaan
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, World Press Photo, nummer toegang 2.19.206, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, World Press Photo, 2.19.206, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Afgescheiden archiefmateriaal
Het tegelijk met dit archief overgedragen Wedstrijdfotoarchief is als afzonderlijk bestand beschreven: 2.24.29, Wedstrijdfotoarchief van de Stichting World Press Photo, 1955-2006.

Archiefbestanddelen